Tự do hoá cơ chế tín dụng là gì? Nội dung

Tự do hoá cơ chế tín dụng

Khái niệm

Tự do hoá cơ chế tín dụng là tôn trọng các điều kiện khách quan trong hoạt động tín dụng. 

Tự do hóa tín dụng đòi hỏi phải xóa bỏ các hạn chế, định hướng hay ràng buộc về số lượng trong quá trình cung cấp cũng như phân phối tín dụng nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động tín dụng cho mọi thành phần kinh tế.

Một biểu hiện cụ thể của việc định hướng tín dụng là Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng thương mại quốc doanh mở các tài khoản cho vay theo chỉ định của Chính phủ hay dùng Ngân sách Nhà nước bao cấp cho một số hoạt động kinh tế, xã hội đã không tính đến hiệu quả sử dụng đồng vốn.

Nội dung

Nội dung tự do hóa hoạt động tín dụng không có nghĩa là hoàn toàn hạ thấp vai trò của Chính phủ. Ở các nước đang phát triển, để duy trì tỉ lệ cần thiết quan trọng trong tín dụng cho nền kinh tế theo sự chỉ định của Chính phủ, Chính phủ có thể can thiệp vào cơ cấu đầu tư cũng như bảo đảm sự lành mạnh của các trung gian tài chính. 

Tuy nhiên tự do hóa tín dụng, thừa nhận vai trò chính, song không đồng nhất với sự can thiệp quá sâu của Chính phủ vì hậu quả của nó có thể dẫn đến thị trường tài chính bị bóp méo, hiệu quả sử dụng các nguồn lực tài chính không cao, thậm chí lãng phí.

Như đã phân tích trên, tự do hóa tín dụng không có nghĩa là Chính phủ hoàn toàn không còn vai trò đối với việc sử dụng các nguồn lực tài chính, để mặc cho thị trường tự điều chỉnh. 

Nếu vậy sẽ dẫn đến đầu tư sai lệch, các nguồn vốn được tập trung nhiều vào lĩnh vực đang sinh lợi, còn các lĩnh vực khác thì thiếu vốn do khả năng sinh lời thấp hay thiếu hấp dẫn thu hồi vốn chậm, nhất là những ngành đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của nền kinh tế, liên quan đến lợi ích cho quốc kế dân sinh, lợi ích công cộng.

Tự do hóa các hoạt động tín dụng không có nghĩa là hoàn toàn tự do mà cần thiết phải có vai trò của Chính phủ. Tuy nhiên vai trò đó chỉ thể hiện ở những dự án lớn theo định hướng phát triển kinh tế của quốc gia. 

Nhà nước không nên can thiệp quá sâu vào lĩnh vực phân phối tín dụng nhằm tạo điều kiện để các dòng vốn tìm đến nơi cần, theo nguyên tắc chịu trách nhiệm hoàn toàn đối với phần vốn nhận được, bảo đảm khả năng thu hồi và có lãi.

Nội dung của tự do hoá cơ chế tín dụng: 

- Một là, bãi bỏ hoàn toàn việc ấn định hạn mức tín dụng và các tỷ lệ có liên quan. 

- Hai là, xoá bỏ bao cấp trong hoạt động tín dụng. 

- Ba là, mở rộng tín dụng cho mọi thành phần kinh tế để tận dụng các nguồn lực đang có và tiềm ẩn trong nền kinh tế. 

- Bốn là, xoá bỏ những ràng buộc của hệ thống ngân hàng trong hoạt động tín dụng, nâng cao tính tự chịu trách nhiệm và tính tự chủ, tạo môi trường thông thoáng cho việc cung ứng vốn cho nền kinh tế.

(Tài liệu tham khảo: Một số lí thuyết về tự do hoá tài chính trong hội nhập quốc tế về ngân hàng, Trung tâm Bồi dưỡng Đại biểu Dân cử)