Tự do hoá tỷ giá hối đoái (Exchange Rate Liberalization) là gì? Điều kiện thực hiện
Tự do hoá tỷ giá hối đoái
Khái niệm
Tự do hoá tỷ giá hối đoái trong tiếng Anh được gọi là Exchange Rate Liberalization.
Tự do hoá tỷ giá hối đoái là để cho diễn biến tỷ giá hối đoái trên thị trường biến động dưới tác động của quan hệ cung cầu là chủ yếu, cơ quan quản lí Nhà nước tránh sự can thiệp trực tiếp và thái quá.
Ý nghĩa
Xu hướng toàn cầu hoá đang diễn ra rất nhanh chóng. Việc giao lưu, thông thương hàng hoá giữa các nước ngày một gia tăng. Tỷ giá hối đoái là một trong những nhân tố ảnh hưởng mạnh mẽ và trực tiếp đến hoạt động đó.
Vì vậy, yêu cầu các quốc gia dần phải từ bỏ cách kiểm soát quá chặt chẽ tỷ giá, đưa đồng bản tệ có khả năng chuyển đổi cao. Khi Chính phủ và Ngân hàng Trung ương từ bỏ việc can thiệp của mình và để cho tỷ giá được tự do xác định trên thị trường thì nước đó đang theo đuổi chính sách tỷ giá tự do.
Vì vậy, tự do hoá tỷ giá là một quá trình tiến tới cho phép tỷ giá được tự xác định trên thị trường.
Nội dung
Tự do hoá tỷ giá hối đoái bao gồm những nội dung chính sau:
- Thứ nhất, bãi bỏ tỷ giá cố định với việc công bố tỷ giá chính thức.
- Thứ hai, nới lỏng biên độ giao dịch và tiến tới xoá bỏ biên độ giao dịch tỷ giá trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Thương mại.
- Thứ ba, để cho tỷ giá biến động theo tương quan cung cầu trên thị trường và chỉ can thiệp có giới hạn khi xét thấy cần thiết.
Điều kiện thực hiện
Tự do hoá tỷ giá cũng tiềm ẩn trong đó những bất ổn nhất là đối với những nền kinh tế đang phát triển. Chẳng hạn như tỷ giá cao ảnh hưởng tới việc nhập khẩu, tỷ giá thấp ảnh hưởng tới xuất khẩu ... bên cạnh đó còn các vấn đề kinh tế khác sẽ có những diễn biến xấu khi tỷ giá thay đổi quá đột ngột như tỷ lệ lạm phát, lượng cung cầu ngoại tệ.
Vì vậy, không một cơ chế của quốc gia nào về tỷ giá lại thả nổi hoàn toàn, vì như vậy, vai trò điều tiết vĩ mô của Nhà nước sẽ bị triệt tiêu. Chính vì vậy, hầu hết các nước áp dụng cơ chế tự do hoá tài chính, thì tỷ giá cũng sẽ được thả nổi nhưng có quản lí, nghĩa là không thả nổi hoàn toàn.
Để thực hiện tự do hoá tỷ giá hối đoái phải có một số điều kiện nhất định:
- Một là, thị trường hối đoái phải được hình thành trước và hoạt động trôi chảy.
- Hai là, lưu thông tiền tệ trong nước tương đối ổn định và được kiểm soát tốt.
- Ba là, hoạt động kinh tế tài chính đối ngoại phải tương đối ổn định.
- Bốn là, dự trữ ngoại hối phải đủ lớn, cán cân vãng lai thặng dư và tương đối ổn định.
- Năm là, hệ thống ngân hàng trong nền kinh tế hoạt động hiệu quả và ổn định.
(Tài liệu tham khảo: Một số lí thuyết về tự do hoá tài chính trong hội nhập quốc tế về ngân hàng, Trung tâm Bồi dưỡng Đại biểu Dân cử)