Tự do hóa tài chính (Financial Liberalization) là gì? Xu hướng
Tự do hóa tài chính
Khái niệm
Tự do hóa tài chính trong tiếng Anh được gọi là Financial Liberalization.
- Tự do hóa tài chính là một khái niệm rộng và đa đạng, tuy nhiên có thể hình dung được vấn đề qua khái niệm sau đây:
Thứ nhất, tự do hóa tài chính đó là sự xóa bỏ đi các hạn chế, định hướng hay ràng buộc trong quá trình phân bổ nguồn lực tín dụng. Mọi điều tiết trong quá trình phân bổ này được đặt trên nền tảng cơ chế giá; nghĩa là các tổ chức tài chính được quyền tự do xác định lãi suất – tiền gửi và cho vay.
Điều này cũng bao hàm việc xóa bỏ mức trần lãi suất cũng như các ràng buộc khác trong việc sử dụng nguồn vốn huy động được (ví dụ như các khoản tín dụng ưu đãi).
Thứ hai, tự do hóa tài chính cũng đồng nghĩa với việc mở rộng cạnh tranh trong các hoạt động tài chính mang tính chất trung gian, điều này đồng nghĩa với việc chấm dứt sự phân biệt đối xử về pháp lí giữa những loại hình hoạt động khác nhau.
- Hay theo Quĩ Tiền tệ Quốc tế (IMF): "Tự do hoá tài chính là quá trình giảm thiểu và cuối cùng là huỷ bỏ sự kiểm soát của Nhà nước đối với hoạt động của hệ thống tài chính quốc gia, làm cho hệ thống này hoạt động tự do hơn và hiệu quả hơn theo qui luật thị trường".
Xu hướng tự do hoá tài chính
Trong những năm gần đây, sự phát triển kinh tế của các quốc gia phụ thuộc rất nhiều vào chính sách cũng như cơ cấu hệ thống tài chính của mỗi nước.
Với nhiều sự biến động thăng, trầm và thậm chí là khủng hoảng tại một số quốc gia, đặc biệt là các nền kinh tế Đông Á - một thời được coi là tồn tại sự phát triển bền vững - đã gây ra nhiều tranh luận về hệ thống quản lí tài chính của quốc gia.
Tuy nhiên, một xu thế - được coi là một hướng đi thích hợp trong bối cảnh hiện nay và được nhiều quốc gia thực hiện – đó là từng bước tiến hành tự do hóa hệ thống tài chính của đất nước.
Xu thế tự do hóa tài chính đã và đang trở thành xu thế lớn của kinh tế học hiện đại và được thể hiện trên thực tiễn qua nhiều khía cạnh, theo một đánh giá của Tổng giám đốc Hiệp hội ngân hàng Pháp thì:
"Từ hơn 30 năm nay, một số lượng lớn các nước đang dấn thân vào con đường tự do hóa hệ thống tài chính của quốc gia; nhưng với những biến động trong thời gian gần đây, câu hỏi được đặt ra là nên tự do hóa như thế nào còn chưa có câu trả lời cụ thể và do đó, rất cần có những tổng kết, kinh nghiệm để đúc kết thành những bài học có tính chất nguyên tắc chung" (Landau, 2001).
(Tài liệu tham khảo: Một số lí thuyết về tự do hoá tài chính trong hội nhập quốc tế về ngân hàng, Trung tâm Bồi dưỡng Đại biểu Dân cử)