Thời gian đáo hạn bình quân (Duration) là gì? Các nhân tố ảnh hưởng

Hình minh họa

Thời gian đáo hạn bình quân (Duration)

Định nghĩa

Thời gian đáo hạn bình quân trong tiếng Anh là Duration.

Thời gian đáo hạn bình quân là thước đo độ nhạy cảm của giá trái phiếu hoặc công cụ nợ khác đối với sự thay đổi của lãi suất.

Bản chất của thời gian đáo hạn bình quân 

- Thời gian đáo hạn bình quân của trái phiếu rất dễ bị nhầm lẫn với thời hạn hoặc thời gian đáo hạn vì cả hai đều được đo bằng năm.

- Tuy nhiên, thời hạn của trái phiếu là thước đo tuyến tính của các năm cho đến khi trả nợ gốc đồng thời không thay đổi với môi trường lãi suất. Mặt khác, thời gian đáo hạn bình quân là phi tuyến tính và tăng nhanh hơn khi gần đến thời điểm đáo hạn.

Thời gian đáo hạn bình quân hoạt động như thế nào?

- Thời gian đáo hạn bình quân đo lường mất bao lâu, trong nhiều năm, để một nhà đầu tư được hoàn trả giá trái phiếu bằng tổng dòng tiền của trái phiếu.

- Đồng thời, thời gian đáo hạn bình quân là thước đo độ nhạy cảm của giá của danh mục đầu tư có thu nhập cố định hoặc trái phiếu với các thay đổi về lãi suất. Nói chung, thời hạn càng cao, giá trái phiếu sẽ càng giảm khi lãi suất tăng (và rủi ro lãi suất càng lớn).

- Theo nguyên tắc chung, cứ sau 1% thay đổi lãi suất (tăng hoặc giảm), giá của trái phiếu sẽ thay đổi khoảng 1% theo hướng ngược lại cho mỗi năm trong thời gian dài.

- Nếu một trái phiếu có thời hạn năm năm và lãi suất tăng 1%, giá của trái phiếu sẽ giảm khoảng 5% (1% X 5 năm). Tương tự, nếu lãi suất giảm 1%, giá của trái phiếu tương tự sẽ tăng khoảng 5% (1% X 5 năm).

Các nhân tố ảnh hưởng

Các nhân tố ảnh hưởng đến thời gian đáo hạn bình quân của trái phiếu, bao gồm:

(1) Thời gian đáo hạn

- Thời gian đáo hạn càng dài rủi ro lãi suất càng lớn. 

Hãy xem xét hai trái phiếu mà mỗi trái phiếu mang lại 5% và có giá 1.000 đô la, nhưng có kì hạn khác nhau. Một trái phiếu đáo hạn nhanh hơn - giả sử, trong một năm - sẽ hoàn trả chi phí thực sự của nó nhanh hơn trái phiếu đáo hạn trong 10 năm. Do đó, trái phiếu đáo hạn trước sẽ có thời gian đáo hạn bình quân thấp hơn và ít rủi ro hơn.

(2) Lãi suất coupon

Lãi suất coupon của trái phiếu là yếu tố chính khi tính toán thời gian đáo hạn bình quân.

Nếu chúng ta có hai trái phiếu giống hệt với sự khác biệt về lãi suất coupon của chúng, thì trái phiếu có lãi suất coupon cao hơn sẽ hoàn trả chi phí ban đầu nhanh hơn trái phiếu có lợi suất thấp hơn. Lãi suất coupon càng cao, thời gian đáo hạn bình quân càng thấp và rủi ro lãi suất càng thấp.

(Tài liệu tham khảo: Duration, Investopedia)