Doanh nghiệp thuê TikToker livestream ngay tại nhà máy, tìm kiếm đơn hàng

"Chào mọi người, tôi là Tony đây!" Một chàng trai trẻ, đội mũ thám tử và dí sát kính lúp vào mắt, cất giọng Anh-Anh trước ống kính tại một nhà máy ở Quảng Đông, Trung Quốc. "Cùng xem hung thủ có để lại manh mối gì không nào." Tony Zhu hướng kính lúp vào tấm biển quảng cáo đang sáng đèn. "Không có dấu vân tay. Chất liệu acrylic xịn sò phết!"

Anh chàng 25 tuổi này chuyên bán hộp đèn quảng cáo cho các cửa hàng. Nghe có vẻ TikTok và Instagram không phải là nơi để kinh doanh, nhưng những video của Zhu với đủ loại chất giọng từ miền Nam nước Mỹ, Mexico, Thái Lan cho đến Trung Quốc lại đang thu hút khách hàng thật sự: Khách hàng từ khắp châu Mỹ, châu Âu và châu Phi đã tìm đến nhà máy của anh sau khi xem những video này.

Trong bối cảnh kinh tế trong nước đang chững lại, các nhà sản xuất Trung Quốc đang phải nỗ lực hơn để giành được đơn hàng xuất khẩu. Trong khi phần lớn người dùng xem video trực tuyến chỉ để giải trí, các nhà máy giờ đây lại đang tận dụng các nền tảng này để bán đủ mọi thứ, từ linh kiện điện tử, sản phẩm chiếu sáng cho đến hóa chất công nghiệp. Sức mạnh lan tỏa của video ngắn và thuật toán đề xuất đã giúp nhiều nhà máy tìm được những khách hàng mới. Thậm chí, các đại lý tìm nguồn hàng Trung Quốc - những người giúp người mua nước ngoài tìm nhà cung cấp, hay các nhà máy ở Việt Nam và Campuchia cũng đang quảng bá sản phẩm trên TikTok.

Quảng bá sản phẩm công nghiệp trên một nền tảng vốn chỉ để giải trí quả là một thử thách không nhỏ, Zhu chia sẻ với Rest of World. Nếu video quá khô khan, chẳng mấy ai xem và cũng chẳng mang lại hiệu quả kinh doanh gì. Nhưng nếu chỉ tập trung làm nội dung hài hước thì dù có nhiều lượt xem nhưng khách hàng tiềm năng lại chẳng mấy mặn mà. 

"Cân bằng giữa giải trí và kinh doanh trong từng nội dung là điều chúng tôi luôn hướng tới", anh cho biết. Trung bình cứ 1.000 lượt xem trên TikTok thì công ty lại nhận được một yêu cầu, và khoảng 3% đến 10% trong số đó chuyển thành đơn hàng.

Trước đây, các nhà sản xuất Trung Quốc thường kết nối với khách hàng nước ngoài qua hội chợ thương mại, chợ đầu mối hoặc thông qua các đại lý. Với sự bùng nổ của thương mại điện tử từ cuối những năm 1990, các nhà nhập khẩu nước ngoài và nhà máy Trung Quốc đã có thể kết nối trực tiếp thông qua những nền tảng như Alibaba.com và Made-in-China.com. Các nhà máy đôi khi phải chi hàng chục nghìn đô mỗi năm cho phí dịch vụ và quảng cáo trên Alibaba.

Zhu cho biết cả thương mại điện tử và mạng xã hội đều đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của công ty. Tốt nghiệp đại học chuyên ngành tiếng Anh thương mại, anh đã luyện tiếng Anh "chuẩn không cần chỉnh" bằng cách xem phim Hollywood và chơi game Grand Theft Auto. Sau khi làm việc tại một công ty dịch vụ xuất khẩu, Zhu gia nhập nhà sản xuất biển hiệu LC Sign vào năm 2022 với vị trí nhân viên bán hàng.

Khả năng "bắt chước" giọng nói của Zhu được truyền cảm hứng từ các danh hài Russell Peters và Trevor Noah, những người nổi tiếng với tài nhại giọng Ấn Độ và Nam Phi. Kể từ khi video của anh gây sốt vào cuối năm 2023, LC Sign đã thu về khoảng 445.000 người theo dõi trên Instagram và 148.200 trên TikTok. Ông chủ của Zhu thậm chí còn đề bạt anh chàng nhân viên bán hàng tài năng này lên làm đối tác của công ty. Nhiều nhà máy khác cũng đã tìm đến Zhu để học hỏi kinh nghiệm, và giờ đây, anh chàng đã có thể tập trung toàn thời gian để làm video.

Mặc dù hầu hết các mạng xã hội quốc tế đều bị chặn ở Trung Quốc, nhưng các nhà xuất khẩu thường sử dụng mạng riêng ảo (VPN) để quảng bá sản phẩm ra nước ngoài. Timmy Tang, 27 tuổi, người làm video cho nhà máy sản xuất hộp giấy của gia đình ở Quảng Đông, cho biết gần đây cô đã gửi mẫu sản phẩm cho một người dùng TikTok ở Nam Phi và chốt được một đơn hàng với một khách hàng Ấn Độ, người đã biết đến công ty của cô qua những video trên WeChat Channels. WeChat chủ yếu được người Trung Quốc sử dụng, nhưng cũng có không ít thương nhân nước ngoài hoạt động tại thị trường Trung Quốc sử dụng ứng dụng này.

Một số nhà sản xuất đã bất ngờ nổi tiếng ngoài mong đợi, vượt ra khỏi nhóm khách hàng mục tiêu ban đầu. Điển hình như Donghua Jinlong, một công ty sản xuất glycine hóa học, đã trở thành hiện tượng mạng trong năm nay khi giới trẻ Gen Z thi nhau chế ảnh meme từ video quảng cáo lồng tiếng AI có phần cứng nhắc của họ, đặc biệt là những câu thoại đầy tự hào về "glycine công nghiệp cao cấp". Glycine là một thành phần được sử dụng trong sản xuất thực phẩm, xử lý nước và nhiều ngành công nghiệp khác.

Theo Lin Zhang, Phó Giáo sư tại Đại học New Hampshire, chuyên nghiên cứu về tinh thần kinh doanh ở Trung Quốc, khi tăng trưởng kinh tế chậm lại, các công ty đang chuyển sang các chiến thuật tiếp thị đa phương tiện phổ biến trong ngành thương mại điện tử nội địa, như video ngắn và livestream, để thu hút khách hàng nước ngoài. Bằng cách trực tiếp giao tiếp với khán giả quốc tế, những người có sức ảnh hưởng này cũng góp phần tạo nên một hình ảnh gần gũi, thân thiện hơn cho ngành sản xuất Trung Quốc.

Tuy nhiên, không phải nhà nhập khẩu nào cũng bị thuyết phục bởi các chiến thuật tiếp thị này. Bas van Rens, người sáng lập Sino Import Solutions, một công ty có trụ sở tại Quảng Châu chuyên giúp các doanh nghiệp châu Âu nhập khẩu hàng từ Trung Quốc, cho biết ông vẫn thích cách duyệt sản phẩm và kiểm tra giấy phép kinh doanh trên các trang thương mại điện tử truyền thống như Alibaba và 1688 hơn. "Tôi chẳng bao giờ quan tâm đến video quảng cáo," ông nói. "Trên Alibaba và 1688, việc tìm kiếm sản phẩm rất dễ dàng."

Trong một buổi livestream gần đây trên Instagram vào một ngày nắng nóng, Zhu, người bán hộp đèn nổi tiếng trên mạng xã hội, đã tất bật đi khắp nhà máy để cho người xem thấy cách công nhân lắp ráp những chiếc hộp đèn hình chữ có gắn quạt ở bên cạnh. Zhu còn khoe ảnh chú mèo của mình trên điện thoại. 

Mặc dù nhiều người theo dõi anh trên mạng xã hội không có nhu cầu mua hộp đèn, nhưng sự tương tác của họ giúp thu hút những khách hàng tiềm năng, Zhu chia sẻ với Rest of World. "Những khán giả không thuộc giới kinh doanh đã giúp trang của chúng tôi trở nên sinh động hơn. Chúng tôi đang giới thiệu ngành công nghiệp này đến mọi người một cách thú vị," bao gồm cả đạo cụ và diễn xuất hài hước. Anh còn từng cải trang thành Batman, Mickey Mouse và Super Mario để quảng cáo bảng hiệu cửa hàng.