Đồng tiền bị định giá cao (Overvalued currency) là gì? Ưu điểm và hạn chế
Hình minh họa
Đồng tiền bị định giá cao (Overvalued currency)
Khái niệm
Đồng tiền bị định giá cao trong tiếng Anh là Overvalued currency.
Đồng tiền bị định giá cao khi các nhà đầu tư nước ngoài mong muốn loại tiền tệ đó ở trên thị trường ngoại hối và muốn nắm giữ tài sản ở quốc gia đó. Đồng tiền cũng có thể bị định giá cao một cách tạm thời nếu ngân hàng trung ương nước đó tăng lãi suất nội bộ và các nhà đầu tư nước ngoài muốn kiếm lời cao hơn nên yêu cầu loại tiền đó trên thị trường giao ngay.
Trong các trường hợp khác, đặc biệt là ở các nền kinh tế mới nổi, các chính phủ có thể cố tình giữ tiền tệ của họ bị định giá cao.
Ưu điểm và hạn chế của đồng tiền bị định giá cao
Ưu điểm
+ Đồng tiền bị định giá cao có ưu thế nhập khẩu rẻ hơn đồng nội tệ
+ Định giá cao có thể trở thành điểm cộng nếu dân cư nước đó bị phụ thuộc vào nhập khẩu hoặc các nhu yếu phẩm thiết yếu (ví dụ như thực phẩm, thuốc men, năng lượng) ở các nước mới nổi phải được nhập khẩu vào thị trường trong nước.
+ Đồng tiền bị định giá cao cũng làm tăng sự ổn định chính trị
Trong trường hợp nhập khẩu các nhu yếu phẩm thiết yếu được xử lí hoặc trợ cấp bởi chính phủ nước đó thì hậu quả chính trị của việc cho phép phá giá (tức là làm giảm định giá cao) sẽ gây bất lợi cho chính phủ cầm quyền. Điều này là do sau khi phá giá các nhu yếu phẩm thiết yếu có thể vẫn phải được nhập khẩu bằng bất cứ giá nào, chi phí chi trả nhiều hơn so với đồng nội tệ. Điều này có thể dẫn đến các cuộc biểu tình chống lại chính phủ.
+ Trong một số trường hợp, việc giữ một đồng tiền được định giá cao sẽ kìm hãm cho lạm phát trong nước. Đặc biệt là trong các nền kinh tế phụ thuộc vào nhập khẩu, việc nhập khẩu theo tỉ giá cao sẽ rẻ hơn so với sản xuất trong nước, giữ cho giá cả tăng trong tầm kiểm soát.
Hạn chế
- Định giá quá cao có thể gây tổn thương hoặc giảm xuất khẩu vì các công ty khi chuyển đổi thu nhập ngoại tệ của họ (ví dụ: Đồng đô la Mỹ) theo tỉ giá được định giá cao sẽ không tương xứng với thu nhập đồng nội tệ (ví dụ: Đồng Rupee) để đáp ứng cho chi phí của họ.
- Đồng tiền bị định giá cao cũng có nghĩa là hàng nhập khẩu có vẻ rẻ một cách quá mức so với các sản phẩm thay thế ở nội địa, dẫn đến làm giảm đầu tư và việc làm trong các lĩnh vực có thể sản xuất trong nước để cạnh tranh với hàng nhập khẩu.
- Vốn đầu tư nước ngoài vào một quốc gia có đồng tiền bị định giá cao có phần giảm đi vì ngoại tệ (ví dụ: Đồng đô la Mỹ) chuyển đổi thành ít đơn vị tiền tệ nội địa hơn (ví dụ: Đồng Rupee) để mua các tài sản như đất đai, nhà máy, v.v...
(Tài liệu tham khảo: business.rutgers.edu)