Trái phiếu phẳng (Flat Bond) là gì? Định giá Trái phiếu phẳng

Trái phiếu phẳng

Khái niệm

Trái phiếu phẳng trong tiếng Anh là Flat Bond.

Trái phiếu phẳng là một công cụ nợ được bán hoặc giao dịch mà không tích lũy lãi. Tiền lãi cộng dồn là một phần khoản thanh toán lãi coupon của trái phiếu mà chủ sở hữu kiếm được giữa các giai đoạn thanh toán trái phiếu.     

Đặc điểm Trái phiếu phẳng 

Khác với một số trái phiếu trả lãi định kì cho trái chủ, trái phiếu phẳng không thanh toán các khoản lãi coupon định kì mà thay vào đó, là một khoản lãi cộng dồn được hoàn trả vào cuối thời hạn. 

Khi giá của các công cụ nợ trả lãi được yết giá, chúng được yết giá ở mức giá đầy đủ hoặc giá thống nhất. Một mức giá đầy đủ hay còn gọi là một mức giá bẩn, có nghĩa là tiền lãi tích lũy kể từ lần thanh toán coupon cuối cùng sẽ được bao gồm trong giá trái phiếu. 

Khi một nhà đầu tư bán trái phiếu trong khoảng thời gian giữa lần thanh toán coupon cuối cùng và khoản thanh toán coupon tiếp theo, họ sẽ bán nó với mức lãi tích lũy. Ví dụ nếu khoản thanh toán lãi định kì của trái phiếu được lên kế hoạch vào ngày 1/2 và ngày 1/8 hàng năm cho đến khi trái phiếu đáo hạn. 

Một nhà đầu tư bán trái phiếu vào ngày 15/4, thì trái phiếu sẽ được tích lũy lãi từ ngày 1/2 đến ngày 15/4, tức là mức lãi tăng từ thời điểm thanh toán coupon cuối cùng cho đến khi trái phiếu được bán.     

Định giá Trái phiếu phẳng 

Vì tiền lãi cộng dồn vào trái phiếu không làm thay đổi lợi suất đáo hạn, nên giá thống nhất (flat price) thường được yết giá để tránh việc các nhà đầu tư nhầm lẫn về sự gia tăng mức giá đầy đủ mỗi ngày do mức lãi tích lũy tăng lên. 

Trái phiếu được yết giá với một mức giá thống nhất được gọi là trái phiếu phẳng. Giá thống nhất còn được gọi là giá sạch, giá thống nhất không bao gồm bất kì khoản lãi tích lũy nào. Giá của một trái phiếu phẳng được tính như sau:   

Giá thống nhất = Giá đầy đủ (hoặc giá bẩn) - Tiền lãi tích lũy   

Trong đó:  

- Tiền lãi tích lũy = Khoản thanh toán coupon trong kì * (Thời gian được giữ sau lần thanh toán coupon cuối cùng / Số ngày giữa các kì thanh toán lãi coupon)   

- Số ngày giữa các kì thanh toán lãi coupon giống như tên gọi, là số ngày giữa mỗi đợt thanh toán lãi coupon của trái phiếu. 

Trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu đô thị thường giả định một tháng có 30 ngày và mỗi năm có 360 ngày để tính lãi tích lũy trên trái phiếu. Tuy nhiên, tiền lãi cộng dồn vào trái phiếu chính phủ thường được xác định dựa trên số ngày dương lịch thực tế kể từ ngày phát hành (gọi là số ngày thực tế hoặc ngày thực tế).   

Ví dụ về cách tính giá Trái phiếu phẳng 

Tỉ lệ lãi coupon của trái phiếu A có mệnh giá 1.000 USD trả lãi nửa năm một lần vào ngày 1/2 và ngày 1/8, là 5%. Trái chủ bán trái phiếu vào ngày 15/4 trên thị trường thứ cấp với giá đầy đủ là 995 USD.  

Khoản thanh toán lãi coupon mỗi kì = 5% / 2 * 1.000 USD = 25 USD.  

Giả sử một tháng có 30 ngày và lịch thanh toán tính một năm có 360 ngày. Sử dụng ví dụ của chúng tôi, thanh toán lãi coupon mỗi kì là 6 tháng * 30 ngày = 180 ngày.   

Số ngày trái phiếu được giữ sau lần thanh toán coupon cuối cùng trước khi bán trên thị trường thứ cấp là = 2,5 tháng * 30 ngày = 75 ngày.   

Tiền lãi tích lũy = 25 * (75/180) = 10,42 USD.   

Giá của trái phiếu phẳng = 995 USD - 10,42 USD = 984,58 USD.   

Lí do có giao dịch Trái phiếu phẳng 

Có 3 lí do khiến cho trái phiếu được giao dịch mà không tính lãi cộng dồng hay giao dịch trái phiếu phẳng mà không có bất kì khoản lãi tích lũy nào, là:  

 - Không có lãi tích lũy nào hiện tại dựa trên ngày bán và các điều khoản phát hành của trái phiếu. 

 - Trái phiếu hiện đang rơi vào tình trạng vỡ nợ, hay không thể thanh toán các khoản lãi. Trái phiếu vỡ nợ sẽ được giao dịch mà không tính đến lãi tích lũy từ các khoản thanh toán lãi coupon chưa được thực hiện bởi tổ chức phát hành. 

 - Trái phiếu được giao dịch vào cùng ngày với khoản thanh toán lãi định kì được trả, do đó, không có khoản lãi bổ sung nào được tích lũy ngoài số tiền mà người mua đã trả.  

(Theo Investopedia)