Thị trường trái phiếu thứ cấp (Secondary Bond Markets) là gì?

Hình minh họa. Nguồn: investmentnews.com

Thị trường trái phiếu thứ cấp (Secondary Bond Markets)

Khái niệm

Thị trường trái phiếu thứ cấp trong tiếng Anh là Secondary Bond Markets.

Thị trường trái phiếu thứ cấp là trái phiếu được giao dịch giữa các nhà đầu tư sau khi được phát hành trên thị trường sơ cấp.

Trái phiếu có thể được giao dịch trực tiếp giữa các nhà đầu tư, hoặc thông qua một nhà môi giới hoặc đại lí.

Những người tham gia chính trong thị trường trái phiếu thứ cấp trên toàn cầu là các nhà đầu tư tổ chức lớn và ngân hàng trung ương.

Phân loại thị trường trái phiếu thứ cấp

Có 2 loại cấu trúc chính của thị trường trái phiếu thứ cấp: Thị trường tập trung (organized exchange market) và thị trường phi tập trung ( over-the-counter market hay OTC). Phần lớn trái phiếu được giao dịch trên thị trường OTC.

- Thị trường tập trung cung cấp một địa điểm cụ thể (sàn giao dịch) mà người mua và người bán có thể gặp nhau để thỏa thuận các giao dịch của họ.

- Đối với thị trường phi tập trung, các lệnh mua và bán được được thực hiện thông qua hệ thống có kết nối mạng. Do đó, thị trường OTC cần các nền tảng giao dịch điện tử để người dùng gửi lệnh đặt mua và bán. Nền tảng giao dịch điện tử Bloomberg (Bloomberg Fixed Income Electronic Trading) là một ví dụ về một nền tảng giúp các đại lý giao dịch trên thị trường trái phiếu toàn cầu.

Ví dụ về thị trường thứ cấp

Ví dụ về thị trường thứ cấp trái phiếu châu Âu (Eurobond).

ICMA là một hiệp hội các ngân hàng và các tổ chức tài chính cung cấp khung pháp lí cho thị trường trái phiếu quốc tế.

Chênh lệch giữa giá bán và mua (bid–offer spread hay bid–ask spread) của đại lí cho khách hàng (offer hay ask) thường được sử dụng làm chỉ số thanh khoản. Nó có thể thấp đến 5 điểm cơ bản (bps) đối với các trái phiếu thanh khoản cao (ví dụ: trái phiếu của Ngân hàng Thế giới). Đối với trái phiếu ít thanh khoản, chỉ số này có thể trên 50 bps. Mức chênh lệch hợp lí là trong khoảng 10−12 điểm cơ bản (bps).

Thanh toán (Settlement) là quá trình xảy ra sau khi giao dịch được thực hiện. Trái phiếu được chuyển cho người mua và thanh toán cho người bán.

Việc thanh toán có thể xảy ra cùng ngày giao dịch (cash basis) hoặc xảy ra sau T+ ngày (thường trong khoảng T+1 đến T+7). Thanh toán diễn ra bằng cách trao đổi đồng thời trái phiếu lấy tiền mặt trên sổ sách của hệ thống thanh toán bù trừ (Euroclear và Clearstream).

Sự kết nối giữa Euroclear và Clearstream cho phép chuyển trái phiếu từ hệ thống này sang hệ thống kia, do đó không cần thiết phải có tài khoản ở cả hai hệ thống.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình CFA level I năm 2019)