Giá sạch (Clean Price) là gì? Cách tính giá sạch của trái phiếu

Hình minh họa (Nguồn: Investopedia)

Giá sạch (Clean Price)

Giá sạch - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi từ Clean Price.

Giá sạch là giá của trái phiếu coupon, trong đó không bao gồm các khoản thanh toán lãi tích lũy. Giá sạch thường là là giá được niêm yết trên các trang thông tin tài chính. 

Giá sạch không bao gồm bất kì một khoản lãi nào giữa trong các khoản thanh toán lãi tích lũy định kì của trái phiếu, điều này trái ngược hoàn toàn với giá bẩn.

Trái phiếu coupon hay các khoản thanh toán lãi trái phiếu thường được trả theo định kì nửa năm. Tuy nhiên, tùy vào từng công ty phát hành mà người mua có thể lựa chọn trái phiếu trả lãi hàng năm, hàng quí hoặc thậm chí là hàng tháng.

Khi niêm yết giá trái phiếu, đó có thể là giá sạch hoặc giá bẩn. Giá bẩn của trái phiếu bao gồm cả lãi tích lũy từ lãi suất trái phiếu coupon. Nếu niêm yết giá trái phiếu giữa các ngày thanh toán lãi coupon thì lãi tích lũy cũng được phản ánh vào giá niêm yết. Nói một cách ngắn gọn, giá bẩn của trái phiếu là giá đã bao gồm cả lãi tích lũy.

Giá sạch thường được xuất hiện nhiều ở thị trường trái phiếu Hoa kỳ, trái ngược với thị trường trái phiếu ở châu Âu, nơi mà giá niêm yết hầu như là giá bẩn. (Theo Investopedia)

Cách tính giá sạch

Với tính chất tiền lãi cộng dồn cùng với một lãi suất ổn định, việc tính toán lợi nhuận hằng ngày từ trái phiếu là điều không quá khó. Do đó, giá bẩn sẽ thay đổi hằng ngày cho đến khi thanh toán coupon hoặc trái phiếu đến hạn thanh toán. 

Sau một lần thanh toán như vậy, lãi tích lũy lại trở về con số 0. Đây là điểm chung của giá bẩn và giá sạch. Giá bẩn thông thường còn được được gọi là giá cộng dồn.

Trái phiếu sẽ được niêm yết theo tỉ lệ phần trăm của mệnh giá chuẩn. Ví dụ, một trái phiếu được niêm yết với giá $98, tức đấy là 98% mệnh giá của trái phiếu. Nếu mệnh giá chuẩn của trái phiếu là $1000 thì trái phiếu sẽ có giá là $980. Con số $980 được niêm yết chính là giá sạch của trái phiếu vì nó không bao gồm lãi tích lũy. 

Mặc dù trái phiếu thường được niêm yết theo giá sạch, nhà đầu tư vẫn phải trả giá bẩn trừ khi mua trái phiếu vào ngày thanh toán coupon.

Giả sử Apple phát hành một trái phiếu có mệnh giá $1000, trong khi $960 là giá được công bố. Lãi suất trái phiếu hoặc lãi suất coupon là 4% mỗi năm, thanh toán định kì nửa năm. Kết quả là, nhà đầu tư sẽ nhận được $20 sau mỗi 6 tháng từ việc nắm giữ trái phiếu.

Giá được công bố $960 là giá sạch của trái phiếu. tuy nhiên, giá trái phiếu sẽ được niêm yết là $960 kèm theo bất kì khoản lãi tích lũy (nếu có). Nhà môi giới sẽ xác định số tiền lãi hàng ngày được tích lũy và cộng tất cả vào giá sạch. 

Mức độ giá sạch tùy thuộc vào số ngày kể từ lần thanh toán coupon cuối cùng, bởi tiền lãi tích lũy cũng dừng ngay sau lần thanh toán coupon đó. (Theo Investopedia)