Phân phối vốn đầu tư (Capital Rationing) là gì? Những đặc điểm cần lưu ý

Hình minh họa. Nguồn: Hiveage.com

Phân phối vốn đầu tư

Khái niệm

Phân phối vốn đầu tư, tiếng Anh gọi là capital rationing.

Phân phối vốn đầu tư (hay định mức vốn) là tình hình trong đó vốn đầu tư không đủ để đầu tư vào các dự án và người chủ phải phân phối vốn cho các dự án không theo tiêu chuẩn thị trường (ví dụ dựa vào lãi suất thị trường để chiết khấu dòng tiền mặt từ dự án hay so sánh chi phí tư bản và lợi tức dự kiến thu được từ dự án đầu tư). 

Điều này xảy ra khi người chủ doanh nghiệp sợ rằng nếu gọi vốn cổ phần thì có thể mất khả năng kiểm soát doanh nghiệp, hoặc nhà nước có số vốn đầu tư nhỏ hơn nhu cầu đầu tư của các doanh nghiệp nhà nước. Việc áp dụng biện pháp phân phối vốn đầu tư hàm ý có sự sắp xếp thứ tự ưu tiên của các dự án dựa vào tiêu chuẩn tối đa hóa lợi nhuận thu được từ số vốn khan hiếm. Trong tình huống này, cách thẩm định dự án thông thường dựa trên tiêu chuẩn giá trị hiện tại ròng có thể phải thay đổi để tối đa hóa lợi nhuận.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Phân phối vốn đầu tư còn là hành động đặt ra những hạn chế cho số lượng dự án hay khoản đầu tư mới của công ty. Việc này được thực hiện bằng cách đưa ra mức chi phí sử dụng vốn cao hơn khi xem xét đầu tư hay thiết lập một mức trần trong ngân sách.

Những doanh nghiệp sẽ thực hiện phân phối vốn đầu tư khi mà những khoản đầu tư trong quá khứ của họ đem lại lợi nhuận thấp hơn kì vọng.

Hiểu rõ hơn về phân phối vốn đầu tư

Phân phối vốn đầu tư là một cách thức quản lí nhằm phân bổ nguồn vốn hiện tại cho nhiều cơ hội đầu tư khác nhau để tăng lợi nhuận cho công ty. Công ty sẽ chọn những dự án có mức giá trị hiện tại ròng - NPV cao nhất.

Mục đích số một của phân phối vốn đầu tư là đảm bảo cho công ty không đầu tư quá mức vào các tài sản. Nếu không phân phối hợp lí, công ty có thể gặp phải những khoản lợi nhuận tiêu cực từ các đầu tư và đôi khi còn phải đối mặt với việc mất khả năng thanh toán tài chính.

Hai dạng phân phối vốn đầu tư

Dạng đầu tiên của phân phối vốn đầu tư là phân phối vốn đầu tư cứng. Xảy ra khi công ty gặp vấn đề trong việc huy động vốn từ cổ phần và nợ. Vấn đề nằm ở nhu cầu bên ngoài nên công ty cần phải cắt giảm chi tiêu và có thể sẽ thiếu hụt vốn cho các dự án trong tương lai.

Dạng thứ hai của phân phối vốn đầu tư là phân phối vốn đầu tư mềm. Việc phân phối này xảy ra do chính sách nội bộ của công ty. Ví dụ như một công ty bảo thủ về tài chính sẽ yêu cầu tỉ lệ hoàn vốn cao hơn khi quyết định thực hiện một dự án, và sẽ tự đặt ra mức phân phối vốn đầu tư cho mình.

Ví dụ về phân phối vốn đầu tư

Một công ty ABC có chi phí sử dụng vốn là 10%, tuy nhiên hiện tại công ty đang đảm nhận quá nhiều dự án. Một vài dự án có thể sẽ không hoàn thành được và khiến cho mức lợi tức đầu tư thấp hơn 10%. Vì lí do này, ban quản trị đã quyết định hạn chế nhận những dự án mới và nâng mức chi phí sử dụng vốn yêu cầu đối với những dự án mới là 15%.

Việc hạn chế những dự án mới sẽ giúp công ty có thêm thời gian và nguồn lực để giải quyết những dự án hiện tại.

(Theo Investopedia)