Tỉ suất lãi trên biến phí là gì? Sự cần thiết phải xác định tỉ suất lãi trên biến phí
Hình minh họa
Tỉ suất lãi trên biến phí
Khái niệm
Tỉ suất lãi trên biến phí được xác định bằng lãi trên biến phí chia cho doanh thu.
Tỉ suất lãi trên biến phí có thể xác định cho từng mặt hàng và có thể xác định bình quân cho các mặt hàng khác nhau.
Các thuật ngữ liên quan
Số dư đảm phí hay lãi trên biến phí (Contribution margin) là chênh lệch giữa giá bán (hay doanh thu) với chi phí biến đổi của nó.
Lãi trên biến phí đơn vị (lb) được xác định bằng cách lấy giá bán đơn vị (g) trừ đi biến phí đơn vị (bp): lb = g – bp
Tổng lãi trên biến phí được xác định bằng cách lấy sản lượng tiêu thụ nhân với lãi trên biến phí đơn vị: Lb = Sl × lb
Công thức xác định
Tỉ suất lãi trên biến phí cho đơn vị sản phẩm và tỉ suất lãi trên biến phí cho cả mặt hàng là như nhau.
Trong đó:
Lb%: tỉ suất lãi trên biến phí
lb: lãi trên biến phí đơn vị sản phẩm
g: giá bán đơn vị sản phẩm
Lb: Tổng lãi trên biến phí
Dt: Doanh thu
Trường hợp xét tỉ suất lãi trên biến phí cho nhiều mặt hàng sẽ được xác định như sau:
Sự cần thiết phải xác định tỉ lệ lãi trên biến phí
- Như trên chúng ta thấy, lãi trên biến phí là một chỉ tiêu quan trọng nhưng đây lại là một con số tuyệt đối nên khi xem xét cho tổng hợp nhiều mặt hàng khác nhau thì chỉ tiêu này lại không cho phép đánh giá được mặt hàng có lợi thế.
Vì vậy cần phải sử dụng một chỉ tiêu thứ ba, đó là tỉ suất lãi trên biến phí.
- Việc sử dụng tỉ suất lãi trên biến phí giúp cho nhà quản lí nhanh chóng xác định được tổng lãi trên biến phí và lợi nhuận.
Cách xác định tổng lãi trên biến phí:
Lb = Dt × Lb%
Cách xác định tổng lợi nhuận:
Ln = Dt × Lb% – ĐP
Ví dụ
Giả sử công ty may Hưng Thịnh sản xuất ra ba loại quần áo là quần mã số TH10, áo sơ mi mã số TH14 và áo phông mã số TH20.
Tình hình về doanh thu chi phí của Công ty với ba mặt hàng trên như sau:
Mỗi mặt hàng công ty sản xuất 1.000 chiêc
| Chỉ tiêu | TH 10 | TH 14 | TH 20 | Tổng số |
|---|---|---|---|---|
| 1. Doanh thu (đvt: 1.000đồng) | 400.000 | 300.000 | 250.000 | 950.000 |
| 2. Biến phí | 260.000 | 175.000 | 175.000 | 610.000 |
| 3. Lãi trên biến phí | 140.000 | 125.000 | 75.000 | 340.000 |
| 4. Tỉ suất lãi trên biến phí | 35% | 41,67% | 30% | 35,79% |
Trong ví dụ trên:
- Tỉ suất lãi trên biến phí đơn vị của sản phẩm áo sơ mi TH 14 là:
(125.000 : 300.000) x 100% = 41,67%
- Tỉ suất chung cho cả mặt hàng áo sơ mi TH 14 là:
(125.000.000 : 300.000.000) x 100% = 41,67%
Trường hợp xét tỉ suất lãi trên biến phí cho nhiều mặt hàng sẽ được xác định như sau:
(Tài liệu tham khảo: Cách ứng xử của chi phí và phân tích mối quan hệ chi phí – sản lượng – lợi nhuận, Tổ hợp giáo dục Topica)
