Nguyên tắc đóng góp (Principle of contribution) trong bảo hiểm là gì?

Hình minh họa. Nguồn: iEduNote

Nguyên tắc đóng góp (Principle of contribution)

Định nghĩa

Nguyên tắc đóng góp trong tiếng Anh là Principle of contribution. Nguyên tắc đóng góp có tên gọi khác là nguyên tắc góp phần hay nguyên tắc đóng góp tổn thất.

Trong bảo hiểm, nguyên tắc đóng góp được xem là hệ quả của nguyên tắc bồi thường.

Nguyên tắc đóng góp áp dụng cho tất cả mọi loại hợp đồng mang tính bồi thường (contracts of indemnity) trong trường hợp người được bảo hiểm tham gia nhiều hợp đồng bảo hiểm trên cùng một đối tượng được bảo hiểm.

Nội dung nguyên tắc đóng góp

- Khi người tham gia bảo hiểm mua bảo hiểm cho cùng một đối tượng bảo hiểm tại hai hay nhiều công ty bảo hiểm khác nhau, tổng cộng số tiền bảo hiểm của các hợp đồng bảo hiểm vượt quá giá trị của đối tượng bảo hiểm, trường hợp này gọi là bảo hiểm trùng.

- Theo nguyên tắc đóng góp, người được bảo hiểm chỉ có quyền yêu cầu bồi thường trong phạm vi thiệt hại thực tế từ tất cả các công ty bảo hiểm hoặc từ một nhà bảo hiểm bất kì.

- Tổng số tiền bồi thường của tất cả các công ty bảo hiểm sẽ không vượt quá thiệt hại thực tế, các công ty phân chia trách nhiệm của mình theo tỉ lệ. Nếu như một công ty bảo hiểm nào đó đã chi trả toàn bộ số tiền bảo hiểm, công ty đó quyền yêu cầu các công ty khác bồi thường lại cho mình theo tỉ lệ.

Ví dụ

Ông An có một chiếc xe hơi BMW trị giá 4 tỉ đồng, ông An cùng một lúc mua hai hợp đồng bảo hiểm tai nạn xe trị giá 3 tỉ đồng tại Bảo Việt và 2 tỉ đồng tại Bảo Minh.

Khi xảy ra tai nạn, mức thiệt hại thực tế là 1,5 tỉ đồng, ông An được quyền đòi bồi thường tổng cộng là 1,5 tỉ đồng từ Bảo Việt và Bảo Minh.

Trong đó, trách nhiệm của Bảo Việt là 1,5 x 3/5 = 900 triệu đồng.

Trách nhiệm của Bảo Minh là 1,5 x 2/5 = 600 triệu đồng.

Nếu Bảo Việt đã bồi thường đầy đủ số tiền 1,5 tỉ đồng cho ông An, Bảo Việt có quyền yêu cầu Bảo Minh bồi thường số tiền 600 triệu đồng.

Thuật ngữ liên quan

Theo Luật Kinh doanh Bảo hiểm năm 2000, hợp đồng bảo hiểm trùng là trường hợp bên mua bảo hiểm giao kết hợp đồng bảo hiểm với hai doanh nghiệp bảo hiểm trở lên để bảo hiểm cho cùng một đối tượng, với cùng điều kiện và sự kiện bảo hiểm.

Trong trường hợp các bên giao kết hợp đồng bảo hiểm trùng, khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, mỗi doanh nghiệp bảo hiểm chỉ chịu trách nhiệm bồi thường theo tỉ lệ giữa số tiền bảo hiểm đã thoả thuận trên tổng số tiền bảo hiểm của tất cả các hợp đồng mà bên mua bảo hiểm đã giao kết. Tổng số tiền bồi thường của các doanh nghiệp bảo hiểm không vượt quá giá trị thiệt hại thực tế của tài sản.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Thị trường tài chính và các định chế tài chính, NXB Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh; Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2000)