Nguyên tắc bồi thường (Indemnity) trong bảo hiểm là gì?

Hình minh họa

Nguyên tắc bồi thường (Indemnity)

Định nghĩa

Nguyên tắc bồi thường trong tiếng Anh là Indemnity.

Nguyên tắc bồi thường là một nguyên tắc trong bảo hiểm trong đó chính sách bảo hiểm sẽ không mang lại lợi ích lớn hơn về mặt giá trị so với tổn thất mà người được bảo hiểm phải chịu. Đây là một nguyên tắc cơ bản của luật bảo hiểm, một người được bảo hiểm chỉ có quyền được bồi thường cho những tổn thất thực sự phải chịu.

Bản chất và đặc trưng của nguyên tắc bồi thường

- Bồi thường có nghĩa là sự đảm bảo khỏi bị thiệt hại, hư hỏng và tổn thất, sự đảm bảo và cam kết nhằm đưa người được bảo hiểm khôi phục trở lại trạng thái ban đầu như trước khi xảy ra sự kiện không mong đợi.

- Theo nguyên tắc bồi thường, khi có tổn thất xảy ra, người bảo hiểm phải bồi thường như thế nào đó để đảm bảo cho người được bảo hiểm có vị trí tài chính như trước khi có tổn thất xảy ra.

- Mức bồi thường phải bằng với mức thiệt hại thực tế, không lớn hơn và cũng không nhỏ hơn.

Ý nghĩa của nguyên tắc bồi thường

- Nguyên tắc bồi thường có ý nghĩa quan trọng, thường được áp dụng với bảo hiểm phi nhân thọ và ít được áp dụng với bảo hiểm nhân thọ.

- Trường hợp xảy ra tổn thất nếu phải bồi thường mà không bồi thường, hoặc bồi thường quá ít so với mức tổn thất sẽ không giúp người được bảo hiểm bù đắp được thiệt hại nhằm khôi phục đời sống và sản xuất kinh doanh do vậy không đạt được mục đích của bảo hiểm.

- Tuy nhiên trên thực tế số tiền bảo hiểm hoặc mức bồi thường có thể thấp hơn một chút so với giá trị tài sản và mức thiệt hại, nhằm gắn trách nhiệm và khuyến khích người được bảo hiểm giữ gìn và bảo vệ tài sản tốt hơn.

- Quan trọng hơn, bảo hiểm chỉ đảm bảo cho người tham gia bảo hiểm được bồi thường đúng mức khi bị tổn thất chứ không tạo ra cơ hội để kiếm lời, không thể để cho người tham gia bảo hiểm có được lợi ích không hề có trước khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.

Chú ý:

- Các bên không được lợi dụng bảo hiểm để trục lợi.

- Doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm không được giao kết hợp đồng bảo hiểm tài sản trên giá trị.

*Hợp đồng bảo hiểm tài sản trên giá trị là hợp đồng trong đó số tiền bảo hiểm cao hơn giá thị trường của tài sản được bảo hiểm tại thời điểm giao kết hợp đồng.

(Tài liệu tham khảo: Indemnity Principle Law and Legal Definition, US Legal; Giáo trình Thị trường tài chính và các định chế tài chính, NXB Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh)