Mua quyền chọn bán (Buying a Put) là gì?
Hình minh họa (Nguồn: AdobeStock)
Mua quyền chọn bán (Buying a Put)
Mua quyền chọn bán - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Buying a Put.
Quyền chọn bán là quyền cho người mua sở hữu quyền được bán tài sản cơ sở tại một giá cố định cho người bán quyền chọn bán. Đổi lại, người mua quyền phải trả cho người bán một khoản phí. Người bán quyền có nghĩa vụ phải trả cho người bán một khoản phí. Người bán quyền có nghĩa vụ phải mua tài sản khi người mua thực hiện quyền. (Theo Giáo trình Thị trường tài chính và các định chế tài chính, NXB Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh)
Mua quyền chọn bán là chiến lược thứ ba trong giao dịch quyền chọn. Người mua quyền chọn bán trái phiếu (The buyer of a put option) có quyền (không phải là nghĩa vụ) bán trái phiếu cho người bán quyền chọn bán tại một mức giá cố định đã được thỏa thuận trước (gọi là giá quyền chọn).
Ngược lại, người mua quyền chọn phải trả cho người bán một khoản phí, gọi là phí chọn bán (P).
Đồ thị thu nhập của người mua quyền chọn bán
Từ đồ thị này cho thấy hai điểm quan trọng như sau:
- Khi lãi suất thị trường tăng, giá trái phiếu giảm, dẫn đến khả năng thu lợi nhuận của người mua tăng lên. Ví dụ, nếu giá trái phiếu giảm xuống 0D, thì người mua có thể mua trái phiếu trên thị trường với giá thị trường là 0D và sau đó thực hiện quyền bán trái phiếu cho người bán với giá cao hơn, tức tại mức giá quyền chọn 0X.
Kết quả là người mua thu được khoản lợi nhuận là πP.
- Khi lãi suất giảm, giá trái phiếu tăng, thì khả năng phát sinh lỗ đối với người mua sẽ tăng lên. Tuy nhiên, khoản lỗ tối đa mà người mua có thể chịu được giới hạn là khoản phí (P) đã trả để mua quyền chọn bán mà thôi. (Theo Giáo trình Ngân hàng Thương mại, NXB Thống kê)
Nên mua hay bán quyền chọn?
- Trong chiến lược mua quyền chọn mua và mua quyền chọn bán, đối với người mua quyền chọn, khả năng thua lỗ được giới hạn bởi mức phí phải trả để mua quyền chọn; trong khi đó, khả năng thu lãi là không bị hạn chế.
- Trong chiến lược bán quyền chọn mua và bán quyền chọn bán, đối với người bán quyền chọn, khả năng thu lãi bị giới hạn bởi mức phí thu được từ bán quyền chọn; trong khi đó, khả năng thua lỗ là không có giới hạn.
Xét từ giác độ quản trị rủi ro, kết luận trên gợi ý cho những nhà quản trị ngân hàng một chiến lược là: Đối với những ngân hàng nhỏ thì chiến lược mua quyền chọn tỏ ra thích hợp hơn so với chiến lược bán quyền.
Tuy nhiên, đối với những ngân hàng lớn thì cả hai chiến lược là mua và bán quyền chọn, cũng như các giao dịch Caps, floors và Collars đều là những giao dịch thích hợp. Có hai lí do giải thích tại sao các ngân hàng nhỏ lại chỉ nên thực hiện chiến lược mua quyền chọn, đó là lí do về kinh tế và lí do về qui chế. (Theo Giáo trình Ngân hàng Thương mại, NXB Thống kê)