Mô hình kinh doanh ESCO (Energy Service Company Business Model) là gì?
Mô hình kinh doanh ESCO
Khái niệm
Mô hình kinh doanh ESCO trong tiếng Anh gọi là: Energy Service Company Business Model.
Mô hình kinh doanh ESCO là mô hình trong đó, đơn vị cung cấm dịch vụ năng lượng ESCO (Energy Service Company) sẽ cùng thực hiện các dự án tiết kiệm năng lượng với doanh nghiệp.
Tham gia vào mô hình kinh doanh ESCO, doanh nghiệp giảm thiểu được các rủi ro nhưng vẫn có thể tiết kiệm năng lượng, trong khi các đơn vị ESCO có thể tăng lợi nhuận nhờ vào sự chia sẻ lợi ích từ tiết kiệm năng lượng.
Đơn vị ESCO và doanh nghiệp sẽ có mối gắn kết chặt chẽ và liên tục trong cả quá trình thực hiện dự án tiết kiệm năng lượng và lợi ích đem lại cho các đơn vị phụ thuộc vào lượng năng lượng tiết kiệm được.
Kinh doanh ESCO là mô hình kinh doanh khá mới với Việt Nam, tuy nhiên mô hình này đã được áp dụng thành công tại nhiều nước trên thế giới.
Mô hình kinh doanh ESCO Việt Nam
Kinh doanh ESCO được thực hiện với nhiều hình thức khác nhau, tùy thuộc vào yêu cầu và điều kiện thực hiện dự án: Cam kết mức tiết kiệm, Mua bán năng lượng, Chi sẻ tiết kiệm, Thuê - Mua thiết bị, Xây dựng và chuyển giao… Tuy nhiên trong điều kiện Việt Nam hiện nay thì có hai hình thức hợp đồng phù hợp.
- Một là, cam kết mức tiết kiệm: ESCO sẽ tiến hành khảo sát, đo đạc, tính toán và đưa ra mức cam kết đảm bảo lượng năng lượng có thể tiết kiệm được cho doanh nghiệp khi thực hiện các giải pháp ESCO đề xuất.
- Hai là, chia sẻ mức tiết kiệm: ESCO tư vấn và đầu tư thực hiện các dự án tiết kiệm năng cho doanh nghiệp, mức năng lượng tiết kiệm sẽ được chia sẻ giữa ESCO và doanh nghiệp với tỉ lệ và thời gian theo thỏa thuận.
Lợi ích
Việt Nam với tiềm năng tiết kiệm năng lượng lớn nhưng các doanh nghiệp lại chưa đủ niềm tin và động lực để thực hiện các dự án tiết kiệm năng lượng, thì việc phát triển thị trường kinh doanh ESCO sẽ đem lại hiệu quả to lớn trong thúc đẩy hoạt động tiết kiệm năng lượng, đổi mới công nghệ.
- Thị trường ESCO giúp các đơn vị ESCO có cơ hội thực hiện các dự án tiết kiệm năng lượng và đem về lợi ích từ kết quả thực hiện dự án.
- Thị trường ESCO giúp doanh nghiệp giảm chi phí năng lượng, được đầu tư đổi mới thiết bị và công nghệ trong khi không cần bỏ chi phí và hạn chế rủi ro. Ngoài ra, doanh nghiệp còn có cơ hội tham gia các chương trình, dự án quốc gia và quốc tế về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
- Thị trường ESCO giúp nâng cao hiệu quả các hoạt động tư vấn tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam, cập nhật và ứng dụng công nghệ hiện đại về năng lượng cho Việt Nam, giúp Việt Nam đạt mục tiêu tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải.
(Tài liệu tham khảo: Mô hình kinh doanh ESCO: Cơ hội thúc đẩy hoạt động tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam, TS. Dương Trung Kiên, Tạp chí Công thương, 2017)