Kiểm toán tiền lương (Wage audit) là gì?

Hình minh họa. Nguồn: remodeling.hw.net

Kiểm toán tiền lương (Wage audit)

Kiểm toán tiền lương trong tiếng Anh là Wage audit.

Kiểm toán tiền lương là việc kiểm tra về tính trung thực, hợp lí các khoản mục về tiền lương trên Báo cáo tài chính của một đơn vị.

Tiền lương là biểu hiện bằng tiền của hao phí lao động sống cần thiết mà doanh nghiệp trả cho người lao động theo thời gian hoặc khối lượng công việc, lao vụ mà người lao động đã đóng góp cho doanh nghiệp.

Tiền lương gồm:

– Lương nhân viên hành chính

– Lương theo giờ lao động/sản lượng công việc thực tế

– Các khoản thưởng, hoa hồng, phúc lợi

– Các khoản phụ cấp, trợ cấp

– Các khoản trích theo tiền lương, theo qui định hiện hành của pháp luật hoặc theo sự thoả thuận của đôi bên.

Các chức năng liên quan tới chu trình tiền lương

- Tuyển dụng và thuê mướn nhân viên

- Phê duyệt các mức lương, bậc lương và sự thay đổi trong các mức lương, bậc lương

- Tính toán tiền lương và lập bảng thanh toán tiền lương

- Ghi chép sổ sách tiền lương

- Thanh toán tiền lương và bảo đảm số lương chưa thanh toán

Các khả năng sai phạm liên quan đến chu trình tiền lương

- Tiền lương là một lĩnh vực có thể xảy ra các hình thức gian lận của nhân viên làm cho một lượng tiền lớn của công ty bị sử dụng kém hiệu quả hoặc thất thoát (khống nhân viên, khống thời gian)

- Các sai sót số học trong việc tính và trả lương và các khoản trích theo lương

- Thay đổi các hình thức hợp đồng để trốn tránh các nghĩa vụ với người lao động được qui định tại các văn bản luật như luật Lao động, luật BHXH

- Sai sót liên quan đến tháng lương thứ 13

Mục tiêu của chu trình kiểm toán tiền lương

- Mục tiêu hiện hữu: Xác minh xem các nghiệp vụ tiền lương đã được ghi chép trong sổ sách và báo cáo thì có thực sự xảy ra và số dư của khoản tiền lương chưa thanh toán thực sự tồn tại vào thời điểm nghiên cứu không.

- Mục tiêu trọn vẹn: Xác minh xem tất cả các nghiệp vụ tiền lương đã phát sinh và các khoản nợ lương tồn tại ngoài thực tế thì có được ghi chép đầy đủ trong sổ sách và báo cáo không?

- Mục tiêu quyền và nghĩa vụ: Xác minh xem các khoản phải trả CBCNV đã thể hiện đầy đủ nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với CBCNV chưa?

- Mục tiêu tính giá: Xác minh những giá trị đã ghi chép về các nghiệp vụ tiền lương và các khoản thanh toán cho nhân viên là đúng, được phân bổ vào các tài khoản hợp lí không?

- Mục tiêu chính xác: Xác minh xem các khoản lương và thanh toán cho nhân viên được cộng dồn chính xác, thống nhất với sổ cái và các sổ chi tiết – với BCTC không?

- Mục tiêu phân loại và trình bày: Xác minh xem các khoản chi phí tiền lương và các khoản phải thanh toán cho nhân viên phải được trình bày vào các tài khoản thích hợp chưa?

Nguồn số liệu để kiểm toán

- Hồ sơ nhân sự, hợp đồng lao động

- Các qui định của đơn vị liên quan đến vấn đề về cơ chế tính lương, thưởng và các khoản thanh toán cho nhân viên

- Các bảng tính và phân bổ lương của đơn vị

- Các sổ sách theo dõi chi tiết và tổng hợp các TK 334, 338 và các TK chi phí

- Các kế hoạch về lương của doanh nghiệp

- Các chứng từ ngân hàng hoặc chứng từ tiền mặt ghi nhận việc trả lương của doanh nghiệp

(Nguồn tham khảo: Giáo trình Kiểm toán tài chính, HV Công nghệ bưu chính viễn thông)