Bong bóng nhà đất (Housing Bubble) là gì? Bong bóng nhà đất Mỹ giữa những năm 2000

Hình minh họa. Nguồn: usmoneyreserve.com

Bong bóng nhà đất

Khái niệm

Bong bóng nhà đất trong tiếng Ạnh là Housing Bubble.

Bong bóng nhà đất là sự gia tăng giá nhà đất được thúc đẩy bởi nhu cầu, đầu cơ và sự phấn khích của thị trường. Bong bóng nhà đất thường bắt đầu bằng sự gia tăng nhu cầu đất đai và nhà ở trong bối cảnh nguồn cung hạn chế, phải mất thời gian tương đối dài để bổ sung và tăng lượng cung.

Các nhà đầu cơ đổ tiền vào thị trường làm nhu cầu tiếp tục bị đẩy lên. Đến một thời điểm, nhu cầu chững lại hoặc giảm cùng lúc với nguồn cung tăng lên, dẫn đến giá giảm mạnh và bong bóng vỡ.

Bong bóng nhà đất là một sự kiện tạm thời nhưng cũng có thể kéo dài trong nhiều năm. Thông thường, nó được thúc đẩy bởi một yếu tố nào đó vượt quá mức thông thường, chẳng hạn như nhu cầu, đầu cơ, mức đầu tư cao hoặc dư thừa thanh khoản - tất cả đều có thể khiến giá nhà trở nên không bền vững. 

Theo Quĩ Tiền tệ Quốc tế, bong bóng nhà đất có thể xảy ra ít thường xuyên hơn bong bóng vốn chủ sở hữu, nhưng chúng có xu hướng kéo dài gấp đôi.

Bong bóng nhà đất không chỉ tác động lên ngành bất động sản, mà còn có ảnh hưởng đáng kể đến người dân trong mọi tầng lớp, khu vực , và toàn bộ nền kinh tế. Chúng có thể buộc mọi người tìm cách thanh toán các khoản thế chấp của mình bằng mọi cách hoặc phải sử dụng khoản tiền hưu trí chỉ để đủ khả năng không bị mất căn nhà mình đang ở.

Bong bóng nhà đất Mỹ giữa những năm 2000

Khi các nhà đầu tư từ bỏ thị trường chứng khoán sau khi bong bóng dotcom vỡ và thị trường chứng khoán sụp đổ đầu, họ đã chuyển tiền vào đầu tư bất động sản. Đồng thời, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã cắt giảm và giữ mức lãi suất thấp. 

Luồng tiền và tín dụng lớn được hỗ trợ bởi các chính sách của chính phủ được thiết kế để khuyến khích người dân sở hữu nhà ở và một loạt các công cụ mới trong thị trường tài chính làm tăng tính thanh khoản của các tài sản liên quan đến bất động sản. Giá nhà tăng  và ngày càng có nhiều người tham gia vào việc mua bán nhà.

Trong 6 năm tiếp theo, cơn sốt sở hữu nhà đã tăng đến mức đáng báo động khi lãi suất giảm mạnh, và các yêu cầu cho vay nghiêm ngặt đều bị từ bỏ. Người ta ước tính rằng 56% số nhà được mua là của những người không có khả năng chi trả cho chúng theo các điều kiện cho vay thông thường, gọi là những người vay dưới chuẩn.

Sự khuyến khích của chính phủ Mỹ để phổ biến sở hữu nhà ở đã khiến các ngân hàng giảm lãi suất và điều khoản cho vay, kích thích cơn sốt mua nhà khiến giá tăng từ 50 đến 100% tùy theo khu vực. 

Cùng trong khoảng thời gian đó, thị trường chứng khoán bắt đầu hồi phục và đến năm 2006 lãi suất bắt đầu tăng. Các khoản thế chấp có lãi suất có thể điều chỉnh bắt đầu bị áp dụng với mức lãi cao hơn khi các dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang chậm lại xuất hiện vào năm 2007. 

Với giá nhà đất ở mức quá cao, các nhà đầu tư ngừng mua nhà do rủi ro quá lớn. Khi người mua nhà thấy rõ rằng giá nhà có thể đi xuống, giá nhà đất bắt đầu giảm mạnh, dẫn đến sự bán tháo lớn các chứng khoán đảm bảo bởi tài sản thế chấp.

Cuối cùng, giá nhà đất giảm hơn 40% ở một số vùng ở Mỹ và các vụ vỡ nợ hàng loạt dẫn đến hàng triệu căn nhà bị tịch thu trong vài năm tiếp theo.

(Theo investopedia)