Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là gì?

Hình minh họa. Nguồn: dependableautorepairs

Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới

Định nghĩa

Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là loại hình bảo hiểm mà người bảo hiểm cam kết bồi thường phần trách nhiệm dân sự của người bảo hiểm theo cách thức và hạn mức đã được bên thỏa thuận trong hợp đồng với điều kiện người tham gia bảo hiểm phải đóng một khoản phí tương ứng.

Hay có thể hiểu như sau:

Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là loại bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại về người và tài sản đối với bên thứ ba; tính mạng và sức khỏe của hành khách theo hợp đồng vận chuyển hành khách, do hành vi pháp lí của người được bảo hiểm gây ra.

Sự cần thiết của bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới

- Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới ra đời xuất phát từ lợi ích chung của cộng đồng cũng như lợi ích riêng của từng người dân. 

- Vì khi xảy ra tai nạn, chủ phương tiện có thể lâm vào tình trạng không có hoặc không đủ khả năng tài chính để khắc phục hậu quả cho bản thân và người không may gặp tai nạn. Nhưng khi mua bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ đứng ra thay mặt chủ phương tiện giải quiết hậu quả bằng việc bồi thường cho người bị tai nạn, tổn thất.

Đặc trưng cơ bản

Trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới đối với người thứ ba

Trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới đối với người thứ ba là phần trách nhiệm được xác định bằng tiền theo qui định của pháp luật, theo đó chủ xe phải gánh chịu do sự lưu hành xe của mình gây ra tai nạn, tổn thất cho người thứ ba.

Người thứ ba là ai?

Người thứ ba được hiểu là nạn nhân trong vụ tai nạn có phát sinh trách nhiệm dân sự; người thứ ba có thể là một hoặc nhiều người bị thiệt hại về thân thể, tính mạng, tài sản do xe cơ giới gây ra, trừ những người sau:

- Lái xe, phụ xe trên chính chiếc xe đó

- Người trên xe và hành khách trên chính chiếc xe đó 

- Chủ sở hữu xe trừ trường hợp chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng chiếc xe đó. 

Mức trách nhiệm bảo hiểm

Ở Việt Nam, loại hình bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới được thực hiện theo:

Nghị định 103/2008/NĐ-CP ngày 16/09/2008 của Chính phủ

Thông tư số 126/2008/TT-BTC ngày 22/12/2008

Thông tư số 151/2012/TT-BTC ngày 12/9/2012 của Bộ Tài chính

Theo đó, mức trách nhiệm bảo hiểm là số tiền tối đa doanh nghiệp bảo hiểm có thể phải trả đối với thiệt hại về thân thể, tính mạng và tài sản của bên thứ ba và hành khách trên xe do xe cơ giới gây ra trong mỗi vụ tai nạn thuộc phạm vi bảo hiểm như sau: 

- Mức trách nhiệm bảo hiểm đối với thiệt hại về người do xe cơ giới gây ra là 70.000.000 đồng/1 người/1 vụ tai nạn.

- Mức trách nhiệm bảo hiểm đối với thiệt hại về tài sản do xe mô tô hai bánh, mô tô ba bánh, xe gắn máy và các loại xe cơ giới tương tự (kể cả xe cơ giới dùng cho người tàn tật) gây ra là 40.000.000 đồng/1 vụ tai nạn.

- Mức trách nhiệm bảo hiểm đối với thiệt hại về tài sản do xe ô tô, máy kéo, xe máy thi công, xe máy nông nghiệp, lâm nghiệp và các loại xe đặc chủng khác sử dụng vào mục đích an ninh, quốc phòng (kể cả rơ-moóc và sơ mi rơ-moóc được kéo bởi xe ô tô hoặc máy kéo) gây ra là 70.000.000 đồng/1 vụ tai nạn.

Phạm vi bảo hiểm

Phạm vi bảo hiểm là các rủi ro bất ngờ không lường trước được gây ra tai nạn và làm phát sinh trách nhiệm dân sự của chủ xe, cụ thể: 

- Thiệt hại về thân thể, tính mạng và tài sản đối với bên thứ ba do xe cơ giới gây ra

- Thiệt hại về thân thể và tính mạng của hành khách theo hợp đồng vận chuyển hành khách do xe cơ giới gây ra

- Thiệt hại và các chi phí cần thiết và hợp lí để thực hiện biện pháp ngăn ngừa hạn chế tổn thất

Tuy nhiên, tổng số tiền bồi thường đối với người và tài sản bị thiệt hại không vượt quá mức trách nhiệm hoặc số tiền bảo hiểm theo thỏa thuận giữa người bảo hiểm và người được bảo hiểm. 

Ngoài việc tham gia nghiệp vụ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự (mức tối thiểu bắt buộc phải tham gia), tùy theo nhu cầu và khả năng tài chính của mình, các chủ xe cơ giới có thể mua thêm loại hình bảo hiểm này dưới hình thức tự nguyện. 

Mức trách nhiệm của hình thức bảo hiểm tự nguyện này được áp dụng cho phần vượt quá mức trách nhiệm bảo hiểm bắt buộc của chủ xe cơ giới.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Đại lí bảo hiểm cơ bản, NXB Tài chính)