Vận chuyển công cộng (Common carrier) là gì? Đặc trưng và liên hệ

Hình minh họa

Vận chuyển công cộng (Common carrier)

Định nghĩa

Vận chuyển công cộng trong tiếng Anh là Common carrier. 

Vận chuyển công cộng là loại hình vận tải mà trong đó các công ty vận chuyển công cộng có trách nhiệm cung cấp dịch vụ vận chuyển phục vụ công dân và nền kinh tế quốc dân với mức giá chung do nhà nước quy định mà không có sự phân biệt đối xử.

Đây là loại hình chịu sự kiểm soát nhiều nhất từ phía chính quyền và công chúng.

Thuật ngữ "Common Carrier" cũng có ý nghĩa là một hãng vận chuyển công cộng - được định nghĩa bởi luật pháp Hoa Kỳ là một đơn vị tư nhân hoặc đơn vị công vận chuyển hàng hóa hoặc con người từ nơi này sang nơi khác với một khoản phí. Thuật ngữ này cũng được sử dụng để mô tả các dịch vụ viễn thông và tiện ích công cộng.

Từ "công cộng" là một sự phân biệt quan trọng ở đây. Một hãng vận chuyển công cộng, như dịch vụ xe buýt, cung cấp dịch vụ của mình cho công chúng, không giống như một hãng vận chuyển tư nhân có thể cung cấp dịch vụ cho các khách hàng cụ thể trên cơ sở hợp đồng.

Đặc trưng của vận chuyển công cộng

- Quyền hạn vận chuyển công cộng có thể cho mọi hàng hoá, hoặc giới hạn chuyên môn hoá cho từng đối tượng. Đồng thời đơn vị vận tải được định rõ địa bàn hoạt động, các điểm dừng đỗ cố định, và lịch trình không thay đổi trong một khoảng thời gian nhất định.

- Công ty vận chuyển công cộng không được quyền từ chối trong phạm vi địa bàn và mặt hàng được qui định, cho dù việc vận chuyển đó có thể không đem lại lợi nhuận.

- Các đơn vị này phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về an toàn hàng hoá trên lộ trình, phải đảm bảo giao hàng hoá nguyên đai, nguyên kiện như khi nhận hàng. Vì vậy nhà quản trị logistics không cần mua bảo hiểm hàng hoá khi sử dụng dịch vụ vận chuyển công cộng.

Liên hệ thực tiễn

Ở Việt Nam loại hình vận chuyển công cộng vẫn chiếm ưu thế do Nhà nước giữ độc quyền một số loại hình giao thông công cộng.

Ví dụ, Tổng công ty đường sắt, Việt Nam Airline, Tổng công ty đường sông, Tổng công ty vận tải thuỷ, Tổng công ty đường bộ...

Hạn chế của loại hình vận chuyển công cộng ở Việt Nam

Chất lượng dịch vụ thấp, loại hình dịch vụ không đa dạng và ít linh hoạt, thủ tục hành chính phức tạp... là những tồn tại phổ biến trong vận chuyển công cộng tại Việt Nam, gây cản trở không nhỏ đến sự phát triển của logistics tại các doanh nghiệp và của cả nền kinh tế.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình quản trị Logistics, EbookVCU; Common Carrier, Investopedia)