Uy tín (Reputation) là gì? Đặc điểm và nguyên tắc

Uy tín (tiếng Anh: Reputation) là sự ảnh hưởng của một người tới cấp dưới và được cấp dưới tôn trọng nhờ những phẩm chất cá nhân và kết quả công việc của họ.

05-10-2019

03-10-2019

Hình minh hoạ (Nguồn: steemit)

Uy tín

Khái niệm

Uy tín trong tiếng Anh được gọi là Reputation.

Uy tín là sự ảnh hưởng của một người tới cấp dưới và được cấp dưới tôn trọng nhờ những phẩm chất cá nhân và kết quả công việc của họ.

Đặc điểm

Jay Conger và Rabindra Kanungo đã tiến hành phân tích một cách toàn diện và kết luận rằng: nhà lãnh đạo cần có uy tín với các đặc điểm chính sau:

- Tự tin

Nhà lãnh đạo uy tín hoàn toàn tự tin vào sự đánh giá và khả năng của họ

- Tầm nhìn

Họ có một mục tiêu lí tưởng cho tương lai tốt hơn. Sự khác biệt giữa mục tiêu lí tưởng với tình trạng hiện tại càng nhiều, cấp dưới sẽ nhìn nhận nhà lãnh đạo có tầm nhìn phi thường.

- Khả năng tuyên bố tầm nhìn

Họ có khả năng lựa chọn và tuyên bố tầm nhìn theo cách dễ hiểu cho người khác. Khả năng này thể hiện việc am hiểu sâu sắc mong muốn của cấp dưới và vì vậy, hành động như tác nhân động viên.

- Tính nhất quán và sự thuyết phục mạnh mẽ về tầm nhìn

Tính nhất quán giúp họ tập trung theo đuổi tầm nhìn đến cùng. Nhà lãnh đạo uy tín được nhìn nhận là cam kết cao và sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao, gánh chịu chi phí cao và chấp nhận sự hi sinh để đạt được tầm nhìn, viễn cảnh của họ.

- Hành vi khác thường

Hành vi của nhà lãnh đạo uy tín được xem như là mới lạ, khác thường, và đối ngược với thông thường. Khi thành công, những hành vi này gợi lên sự ngạc nhiên và khâm phục ở cấp dưới.

- Thể hiện như là tác nhân của sự thay đổi

Nhà lãnh đạo uy tín được nhìn nhận như là tác nhân của những thay đổi triệt để hơn là như người giữ nguyên hiện trạng.

- Nhạy cảm với môi trường

Họ có khả năng đánh giá tình thế về điều kiện môi trường và nguồn lực cần thiết cho sự thay đổi.

Uy tín của người lãnh đạo là nền tảng để mọi người tin tưởng đi theo, nghe theo. Nếu không có điều đó, không thể có thành công thật sự cho dù người đó chỉ lãnh đạo một nhóm người, một đội bóng, hay một tốp nhân viên trong văn phòng.

Trong thực tế, không phải cứ có chức vụ là có uy tín; chức vụ không sinh ra uy tín mà chỉ là cơ sở pháp lí của quyền lực.

Nguyên tắc

Một người lãnh đạo có được uy tín không phải vì người đó giữ chức vụ gì, mà vì thái độ và hành vi ứng xử của họ đối với công việc và con người, và điều chủ yếu nhất là họ đã hoàn thành công việc với kết quả xuất sắc.

Để tạo lập uy tín cần tuân theo những nguyên tắc sau:

- Nhanh chóng tạo được thắng lợi ban đầu cho hệ thống và tạo thắng lợi liên tục

Con người thường tin vào những gì mà họ nhìn thấy hơn là những gì mà họ nghe thấy. Thắng lợi của hệ thống là kết quả của sự nỗ lực tập thể, trong đó lãnh đạo là yếu tố quyết định và do đó nó là tiêu chí đánh giá tài năng và phẩm chất của người lãnh đạo.

- Nhất quán trong lời nói và hành động

Những gì nhà lãnh đạo nói và làm phải thống nhất nhau, đã hứa là phải thực hiện.

- Mẫu mực về đạo đức

Những phẩm chất nổi bật cần có ở người lãnh đạo là: trung thực; công bằng với cấp dưới; luôn gương mẫu đi đầu trong mọi công tác; dám chịu trách nhiệm; biết đặt lợi ích của tập thể lên trên lợi ích cá nhân.

Tính cách tốt được ca ngợi hơn nhiều so với tài năng. Nhưng tính cách tốt không có sẵn trong mỗi người chúng ta, mà nó phải được xây dựng dần dần thông qua giáo dục và rèn luyện trong cuộc sống cũng như trong công việc.

- Thành thạo chuyên môn và biết ủy quyền

Người lãnh đạo không nhất thiết phải là người có chuyên môn giỏi nhất, nhưng phải đủ ở mức thành thạo; đó là yếu tố cần thiết để mọi người tin tưởng vào các quyết định của người đó.

Người lãnh đạo giỏi không có nghĩa là "cái gì cũng giỏi" mà phải là người sử dụng được người giỏi, biết ủy quyền cho cấp dưới, phát huy được sức mạnh của tập thể để hoàn thành mục tiêu chung, khi đó họ sẽ nhận được sự ủng hộ của mọi người.

(Tài liệu tham khảo: Tổ chức và quản lí tổ chức, Trung tâm đào tạo từ xa, ĐH Kinh tế Quốc dân)

Quyền hạn chức năng (Functional authority) là gì? Giao phó và phạm vi quyền hạn