Tiền gửi không giao dịch (Nontransaction Deposits) là gì? Các loại tiền gửi không giao dịch
Hình minh họa (Nguồn: Slideshare)
Tiền gửi không giao dịch (Nontransaction Deposits)
Tiền gửi không giao dịch - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Nontransaction Deposits.
Tiền gửi không giao dịch là một loại tiền gửi có kì hạn. Đây là nguồn vốn chủ yếu của ngân hàng. Chủ tài khoản không được kí phát séc từ các tài khoản này, nhưng được hưởng mức lãi suất cao hơn nhiều so với tiền gửi thanh toán (được phép giao dịch, thanh toán). (Theo Giáo trình Ngân hàng Thương mại, NXB Thống kê)
Các loại tiền gửi không giao dịch
Tài khoản tiết kiệm (Saving Accounts)
Từng là một trong các loại phổ biến của tiền gửi không giao dịch. Chủ tài khoản được phép bổ sung số dư hoặc được phép rút ra vào bất cứ thời điểm nào. Hoạt động tài khoản và lãi suất phát sinh được ghi lại và được sao kê hàng tháng hoặc được thể hiện trên sổ tiết kiệm (passbook) của chủ tài khoản.
Ở Việt Nam, tài khoản tiết kiệm có tên là "tiền gửi tiết kiệm không kì hạn". Mức lãi suất trả cho loại này thường rất là thấp, tuy nhiên thường cao hơn so với tiền gửi thanh toán.
Tiền gửi có kì hạn
Đặc điểm của loại tiền gửi này là có kì hạn cố định, thường từ vài tháng đến vài năm. Trong thời hạn đó, nếu rút trước hạn sẽ bị phạt rất nặng, bằng hình thức như chỉ trả mức lãi suất rất thấp cho thời gian thực gửi, hoặc chỉ trả mức lãi suất không kì hạn, hoặc thậm chí là không có lãi suất.
Do có thời hạn cố định và bị phạt khi rút trước hạn, nên mức lãi suất cho loại tiền gửi này thường là hấp dẫn nhất. Ngày nay, do áp lực cạnh tranh về nguồn vốn, công nghệ phát triển đã cho phép ngân hàng huy động tiền gửi có kì hạn rất phong phú và đa dạng. Cụ thể:
- Kỳ hạn: Các ngân hàng huy động với kì hạn rất linh hoạt, từ 1 tuần, 2 tuần, cho đến vài năm. Trong nhiều trường hợp khác, khách hàng có thể chủ động thỏa thuận một kì hạn cụ thể với ngân hàng.
- Đối tượng gửi tiền: Bất kì ai, cá nhân, hộ gia đình, tập thể, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người cư trú và người không cư trú đều có thể gửi tiền vào ngân hàng.
- Hình thức huy động: Có thể là sổ tiết kiệm, phát hành kì phiếu, trái phiếu định kì hoặc theo đợt.
- Phương thức trả lãi: Có thể trả lãi cuối kì, trả lãi theo cuống phiếu (coupon), trả lãi dạng chiết khấu (discount), trả lãi bậc thang.
- Phương thức thanh toán: Có thể gửi một nơi, thanh toán nhiều nơi.
- Tiết kiệm có mục đích: Mua nhà trả góp, mua xe, dự thưởng,...
- Về chuyển nhượng: Có thể đích danh, có thể vô danh, có thể giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cầm cố, thế chấp,...
Những kì phiếu do ngân hàng phát hành (Certificate of deposits - CD), hay còn gọi là chứng chỉ tiền gửi, có thời hạn cố định, lãi suất hấp dẫn, được mua bán chuyển nhượng quyền tự do trước khi đến hạn, được các công ty, những nhà đầu tư chuyên nghiệp và ngay cả các ngân hàng cũng rất ưa thích, bởi vì chúng vừa sinh lời, vừa thanh khoản, và lại an toàn.
Tiền gửi thanh toán tiền gửi không giao dịch gọi là "Vốn huy động của ngân hàng". Nghĩa là người gửi tiền đóng vai trò chủ động đến ngân hàng và đưa ra yêu cầu về việc xin được gửi tiền vào ngân hàng. (Theo Giáo trình Ngân hàng Thương mại, NXB Thống kê)