Tạo tín dụng (Credit creation) là gì? Đặc trưng và nội dung của quá trình tạo tín dụng

Hình minh họa

Tạo tín dụng (Credit creation)

Định nghĩa

Tạo tín dụng trong tiếng Anh là Credit creation

Tạo tín dụng là quá trình mà một nhóm định chế tài chính được phép nhận tiền gửi và cho vay hoạt động theo nguyên tắc dự trữ một phần, làm tăng khối lượng cho vay và tiền gửi nhờ sự gia tăng tài sản dự trữ của họ.

Tạo tín dụng tạo ra sự khác biệt giữa ngân hàng và các tổ chức tài chính khác.

Khái niệm tạo tín dụng thường được sử dụng để chỉ hiệu ứng do hoạt động của hệ thống ngân hàng gây ra, nhưng về nguyên tắc có thể áp dụng đối với bất kì nhóm tổ chức trung gian tài chính nào được phép nhận tiền gửi. Mức tín dụng được tạo ra bị giới hạn bởi tỉ lệ dự trữ và sự "rò rỉ" tài sản dự trữ ra khỏi hệ thống.

Đặc trưng và ý nghĩa của tạo tín dụng

- Hiểu theo cách đơn giản, tạo tín dụng là việc mở rộng tiền gửi. Các ngân hàng có thể mở rộng tiền gửi không kì hạn của mình dưới dạng bội số dự trữ tiền mặt của họ vì tiền gửi không kì hạn đóng vai trò là phương tiện trao đổi chính.

- Tiền gửi không kì hạn là một thành phần quan trọng của cung tiền và việc mở rộng tiền gửi không kì hạn có nghĩa là mở rộng cung tiền.

- Toàn bộ cấu trúc ngân hàng dựa trên tín dụng. Tín dụng về cơ bản có nghĩa là có được sức mua ngay bây giờ và hứa sẽ trả tiền vào một thời điểm nào đó trong tương lai. Tín dụng ngân hàng có nghĩa là các khoản vay và ứng trước ngân hàng.

- Ngân hàng giữ một phần tiền gửi nhất định như một khoản dự trữ tối thiểu để đáp ứng nhu cầu của người gửi tiền và cho vay phần còn lại để kiếm thu nhập. Khoản vay được ghi có vào tài khoản của người vay. Mỗi khoản vay ngân hàng tạo ra một khoản tiền gửi tương đương trong ngân hàng. Do đó, tạo tín dụng có nghĩa là mở rộng tiền gửi ngân hàng.

Nội dung của quá trình tạo tín dụng

- Hai khía cạnh quan trọng nhất của việc tạo tín dụng là:

(1) Tính thanh khoản

- Ngân hàng phải trả tiền mặt cho người gửi tiền khi họ yêu cầu rút tiền mặt.

(2) Khả năng sinh lời

Ngân hàng là một doanh nghiệp hoạt động vì mục tiêu lợi nhuận. Do đó, ngân hàng phải cấp các khoản vay với lãi suất cao hơn so với lãi suất huy động tiền gửi.

- Quá trình tạo tín dụng ngân hàng được dựa trên giả định rằng trong bất kì khoảng thời gian nào, chỉ một phần nhỏ khách hàng thực sự cần tiền mặt. Đồng thời, ngân hàng cũng giả định rằng tất cả các khách hàng của mình sẽ không xuất hiện nhu cầu đối với tiền mặt tại cùng một thời điểm.

(Tài liệu tham khảo: Từ điển Kinh tế học, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân; Credit Creation, Toppr)