Sự bất thường (Anomaly) trong tài chính là gì? Đặc điểm
Ảnh minh họa. Nguồn: Quanticmind.
Sự bất thường
Khái niệm
Sự bất thường tiếng Anh là Anomaly.
Trong kinh tế và tài chính, sự bất thường là khi kết quả thực tế theo một giả định nhất định khác với kết quả dự kiến của một mô hình.
Một sự bất thường cung cấp bằng chứng cho thấy một giả định hoặc mô hình nhất định không phản ánh hoàn toàn chính xác thực tế. Mô hình ở đây có thể là một mô hình tương đối mới, hoặc một mô hình đã cũ và lỗi thời.
Trong tài chính, hai loại bất thường phổ biến là bất thường thị trường và bất thường giá cả. Sự bất thường của thị trường là sự khác biệt của lợi nhuận, mâu thuẫn với giả thuyết thị trường hiệu quả (EMH). Sự bất thường giá cả là khi một tài sản nào đó, ví dụ như một cổ phiếu, được định giá khác với cách một mô hình định giá nó.
Đặc điểm của Sự bất thường
Sự bất thường là một thuật ngữ mô tả một sự kiện, trong đó kết quả thực tế khác với kết quả được mong đợi hoặc dự báo dựa trên các mô hình. Hai loại bất thường phổ biến trong tài chính là bất thường thị trường và bất thường giá cả.
Sự bất thường thường xảy ra đối với các mô hình định giá tài sản, đặc biệt là mô hình định giá tài sản vốn (CAPM). Mặc dù CAPM được tạo ra bằng cách sử dụng các giả định và lí thuyết sáng tạo, nhưng nó thường kém hiệu quả trong việc dự đoán lợi nhuận cổ phiếu. Nhiều sự bất thường của thị trường đã được quan sát thấy sau khi so sánh với mô hình CAPM.
Mặc dù mô hình có thể không phản ánh chính xác các thử nghiệm và tình huống thực tế, nhưng điều đó không có nghĩa là mô hình không có ích.
Ví dụ về sự bất thường của thị trường
Hiệu ứng tháng Giêng là một sự bất thường khá nổi tiếng. Nó có nghĩa là các cổ phiếu hoạt động kém trong quí IV năm trước có xu hướng vượt trội so với thị trường trong tháng 1. Các nhà đầu tư thường tìm cách loại bỏ các cổ phiếu hoạt động kém vào cuối năm để họ có thể sử dụng các khoản lỗ của mình để bù đắp thuế lãi vốn.
Hiệu ứng tháng chín đề cập đến lợi nhuận thị trường chứng khoán yếu trong tháng 9. Có một trường hợp thống kê hiệu ứng tháng 9 tùy thuộc vào giai đoạn được phân tích, nhưng phần lớn lí thuyết đều chưa được kiểm định. Người ta thường tin rằng các nhà đầu tư trở lại từ kì nghỉ hè vào tháng 9 đã sẵn sàng để chốt lãi, cũng như thanh lí cổ phiếu vào tháng 9 để bù đắp chi phí học tập cho trẻ em.
(Theo Investopedia)
