Cổ đông (Shareholder) là ai? Bản chất và các quyền cổ đông được hưởng

Hình minh họa. Nguồn: CEO Today

Cổ đông (Shareholder)

Định nghĩa

Cổ đông trong tiếng Anh là Shareholder. Cổ đông là một cá nhân, công ty, hay tổ chức sở hữu ít nhất một cổ phần của một công ty.

Bản chất

- Các cổ đông về cơ bản là chủ sở hữu công ty, họ gặt hái những lợi ích từ thành công của một doanh nghiệp. Những lợi ích này đến từ việc gia tăng giá trị cổ phiếu, hoặc là lợi nhuận tài chính đến từ cổ tức được chia. 

- Ngược lại, khi một công ty bị thua lỗ, giá cổ phiếu luôn giảm, điều này có thể khiến các cổ đông bị mất tiền hoặc bị giảm giá trị danh mục đầu tư của họ.

- Một cổ đông duy nhất sở hữu và kiểm soát hơn 50% cổ phần đang lưu hành của công ty được gọi là cổ đông lớn, trong khi những người nắm giữ dưới 50% cổ phần của công ty được phân loại là cổ đông thiểu số. Trong nhiều trường hợp, cổ đông lớn là người sáng lập công ty. Trong các công ty lâu đời, cổ đông lớn thường là hậu duệ của một người sáng lập công ty.

- Trong cả hai trường hợp, bằng cách kiểm soát hơn một nửa số phiếu bầu, các cổ đông đa số có quyền lực vô cùng lớn để tác động đến các quyết định quan trọng, bao gồm thay thế thành viên hội đồng quản trị và giám đốc điều hành cấp C (C-levelexecutives) như giám đốc điều hành (CEO) và các nhân sự cấp cao khác.

- Vì lí do này, các công ty thường cố gắng tránh có cổ đông lớn trong hàng ngũ của họ. Hơn nữa, không giống như chủ sở hữu của doanh nghiệp tư nhân hay công ty hợp danh, các cổ đông trong công ty cổ phần không chịu trách nhiệm đối với các khoản nợ của công ty và các nghĩa vụ tài chính khác. Do đó, nếu một công ty mất khả năng thanh toán, các chủ nợ của công ty không thể nhắm đến tài sản cá nhân của cổ đông.

Quyền cổ đông

Theo điều lệ và qui định của một tập đoàn, các cổ đông theo truyền thống được hưởng các quyền sau:

- Quyền kiểm tra sổ sách và ghi chép của công ty

- Quyền kiện công ty vì hành vi sai trái của giám đốc hoặc nhà quản trị

- Quyền bỏ phiếu về các vấn đề quan trọng của công ty

- Quyền được nhận cổ tức

- Quyền tham dự các cuộc họp thường niên, trực tiếp hoặc thông qua các cuộc gọi hội nghị

- Quyền bỏ phiếu về các vấn đề chính bằng proxy, thông qua phiếu bầu qua thư hoặc bỏ phiếu trực tuyến, nếu họ không thể tham dự các cuộc họp bỏ phiếu trực tiếp

- Quyền yêu cầu phân bổ số tiền thu được tương ứng nếu một công ty thanh li tài sản

 (Tài liệu tham khảo: Shareholder, Investopedia)