Chu kì sản xuất (Production cycle) là gì? Nội dung và ý nghĩa

Hình minh họa

Chu kì sản xuất (Production cycle)

Định nghĩa

Chu kì sản xuất trong tiếng Anh là Production cycle. Chu kì sản xuất được sử dụng theo hai nghĩa:

- Nghĩa rộng: một qui trình sản xuất bắt đầu bằng nguyên liệu thô và kết thúc bằng thành phẩm.

- Nghĩa hẹp: là khoảng thời gian của quá trình sản xuất từ nguyên liệu thô đến thành phẩm.

Ở đây, ta nghiên cứu kĩ hơn về khái niệm chu kì sản xuất theo nghĩa hẹp.

Chu kì sản xuất là khoảng thời gian từ khi đưa nguyên vật liệu vào sản xuất cho đến khi chế tạo xong, kiểm tra và nhập kho thành phẩm.

Nội dung

- Chu kì sản xuất có thể tính cho từng chi tiết, bộ phận sản phẩm, hay sản phẩm hoàn chỉnh.

- Nội dung của chu kì sản xuất bao gồm: thời gian hoàn thành các công việc trong quá trình công nghệ; thời gian vận chuyển; thời gian kiểm tra kĩ thuật; thời gian các sản phẩm dở dang dừng lại tại các nơi làm việc, các kho trung gian và trong những ca không sản xuất.

- Ngoài ra chu kì sản xuất đôi khi còn bao gồm cả thời gian của các quá trình tự nhiên. Có thể nêu công thức tính chu kì sản xuất như sau:

T_ck = Σt_cn + Σt_vc+ Σt_kt + Σt_gd + Σt_tn

Trong đó:

T_ck: thời gian chu kì (tính bằng giờ hay ngày đêm)

t_cn: thời gian của quá trình công nghệ

t_vc: thời gian vận chuyển

t_kt: thời gian kiểm tra

t_gd: thời gian gián đoạn dừng lại ở các nơi làm việc, kho trung gian

t_tn: thời gian quá trình tự nhiên

Ý nghĩa của chỉ tiêu chu kì sản xuất

- Chu kì sản xuất là một chỉ tiêu khá quan trọng cần được xác định. Chu kì sản xuất làm cơ sở cho việc dự tính thời gian thực hiện các đơn hàng, lập kế hoạch tiến độ. 

- Chu kì sản xuất biểu hiện trình độ kĩ thuật, trình độ tổ chức sản xuất. Chu kì sản xuất càng ngắn biểu hiện trình độ sử dụng hiệu quả các máy móc thiết bị, diện tích sản xuất. 

- Chu kì sản xuất ảnh huởng đến nhu cầu vốn lưu động và hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong khâu sản xuất. Trong thị trường cạnh tranh nhiều biến động chu kì sản xuất càng ngắn càng nâng cao khả năng của hệ thống sản xuất đáp ứng với những thay đổi. 

Phương hướng rút ngắn chu kì sản xuất

- Chu kì sản xuất chịu ảnh hưởng của rất nhiều các yếu tố. Song chúng ta có thể phân các yếu tố ảnh hưởng đó thành hai nhóm lớn đó là: nhóm các yếu tố thuộc về kĩ thuật sản xuất và nhóm các yếu tố thuộc về trình độ tổ chức sản xuất. 

- Do đó, phương hướng rút ngắn chu kì sản xuất sẽ nhằm vào hai hướng cơ bản này. 

+ Một là, cải tiến kĩ thuật, hoàn thiện phương pháp công nghệ, thay thế quá trình tự nhiên bằng các quá trình nhân tạo có thời gian ngắn hơn.

+ Hai là, nâng cao trình độ tổ chức sản xuất như nâng cao trình độ chuyên môn hóa, hợp tác hóa, áp dụng các biện pháp sửa chữa bảo dưỡng máy móc thiết bị nhằm loại bỏ thời gian gián đoạn do sự cố, tăng cuờng chất lượng công tác lập tiến độ, kiểm soát sản xuất.

(Tài liệu tham khảo: Production Cycle, CEOpedia; Giáo trình Quản trị sản xuất và chất lượng, NXB Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh)