Phương pháp 5S (5S method) là gì? Nội dung và mục tiêu của phương pháp 5S

Hình minh họa

Phương pháp 5S (5S method)

Định nghĩa

Phương pháp 5S trong tiếng Anh là 5S method. Phương pháp 5S là một qui trình được tiêu chuẩn hóa mà khi được thực hiện đúng sẽ tạo ra và duy trì một nơi làm việc có tổ chức, an toàn, sạch sẽ và hiệu quả.

5S là một phương pháp để tổ chức một nơi làm việc, đặc biệt là nơi làm việc dùng chung (như một nhà xưởng hay một văn phòng), và giữ nơi đó một cách có tổ chức.

5S là chữ cái viết tắt của 5 từ đều bắt đầu bằng chữ "S".

+ 5S theo tiếng Nhật là: "Seri", "Seiton", "Seiso", "Seiketsu" và "Shitsuke".

+ 5S theo tiếng Anh là: " Sort", "Set in order", "Standardize", "Sustaint" và "Selfdiscipline".

+ 5S theo tiếng Việt là: "Sàng lọc", "Sắp xếp", "Sạch sẽ", "Săn sóc" và "Sẵn sàng".

Nội dung của phương pháp 5S

(1) Sàng lọc

- Kiểm tra tất cả công cụ, nguyên liệu,… trong nhà máy, khu vực làm việc và chỉ giữ những mục quan trọng. Mọi thứ khác được cất giữ hay vứt bỏ.

(2) Sắp xếp

- Là bố trí, sắp đặt mọi thứ ngăn nắp theo trật tự hợp lí để dễ dàng, nhanh chóng cho việc sử dụng.

- Khi sắp xếp nên sử dụng những phương tiện trực quan một cách rõ ràng, đễ mọi người dễ nhận biết, tạo nơi làm việc có tổ chức, giảm thiểu thời gian tìm kiếm, loại bỏ những hành động dư thừa gây lãng phí thời gian.

(3) Sạch sẽ

- Là giữ gìn vệ sinh tại nơi làm việc, máy móc, thiết bị để đảm bảo môi trường, mĩ quan tại nơi làm việc.

- Tất cả mọi thành viên trong đơn vị đều có ý thức và tham gia giữ gìn vệ sinh, phải có đủ phương tiện, dụng cụ vệ sinh cho đầy đủ và thích hợp.

- Công việc vệ sinh là việc làm thường xuyên của mọi người trong tổ chức, và Ban lãnh đạo thường xuyên kiểm tra nhắc nhở việc thực hiện.

(4) Săn sóc

- Là duy trì thường xuyên những việc đã làm, cải tiến liên tục nơi làm việc để đạt được hiệu quả cao hơn là điều rất quan trọng và cần thiết.

- Xác lập một hệ thống kiểm soát trực quan như dán nhãn hoặc đánh dấu bằng màu sắc. Tạo môi trường dễ dàng để duy trì việc sàng lọc, sắp xếp và sạch sẽ.

(5) Sẵn sàng

- Giáo dục mọi người có ý thức, tạo thói quen tự giác tuân thủ nghiêm ngặt các qui định tại nơi làm việc. Hãy biến mọi việc làm tốt đẹp trở thành thói quen, niêm yết kết quả đánh giá 5S tại nơi làm việc để khuyến khích việc tốt và rút kinh nghiệm việc chưa tốt.

- Kiểm tra định kì với những nguyên tắc đã xác lập, xây dựng và định hình một nền văn hoá trong đơn vị.

Mục tiêu

5S là một phương pháp rất hiệu quả để huy động con người, cải tiến môi trường làm việc và nâng cao năng suất của doanh nghiệp, mục tiêu chính của chương trình 5S bao gồm: 

+ Xây dựng ý thức cải tiến cho mọi người tại nơi làm việc

+ Xây dựng tinh thần đồng đội giữa mọi người

+ Phát triển vai trò lãnh đạo của cán bộ lãnh đạo và cán bộ quản lí thông qua các hoạt động thực tế

+ Xây dựng cơ sở để đưa vào các kĩ thuật cải tiến

(Tài liệu tham khảo: 5S, Quality-one; Giáo trình Quản trị sản xuất và chất lượng, NXB Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh)