Chế độ tiền lương cấp bậc (Pay scale) là gì? Các yếu tố của chế độ

Chế độ tiền lương cấp bậc (tiếng Anh: Pay scale) được thiết kế để trả công cho công nhân sản xuất căn cứ vào chất lượng lao động và điều kiện lao động khi họ thực hiện một công việc nhất định.

30-08-2019

Hình minh hoạ (Nguồn: usa-today-news)

Chế độ tiền lương cấp bậc

Khái niệm

Chế độ tiền lương cấp bậc trong tiếng Anh được gọi là pay scale hay salary structure.

Chế độ tiền lương cấp bậc được thiết kế để trả công cho công nhân sản xuất căn cứ vào chất lượng lao động và điều kiện lao động khi họ thực hiện một công việc nhất định.

Chất lượng lao động thể hiện ở trình độ lành nghề của người lao động được sử dụng vào quá trình lao động.

Trình độ lành nghề của công nhân là tổng hợp của sự hiểu biết về chuyên môn nghiệp vụ, của những kĩ năng, kĩ xảo và kinh nghiệm tích luỹ trong quá trình hoạt động lao động.

Do đó, chất lượng lao động được thể hiện ở trình độ giáo dục, đào tạo, các kĩ năng và kinh nghiệm của người lao động được sử dụng để thực hiện công việc.

Những yếu tố của chế độ

Chế độ tiền lương cấp bậc có ba yếu tố: thang lương, mức lương và tiêu chuẩn cấp bậc kĩ thuật

- Yếu tố 1 - Thang lương: là bảng xác định quan hệ tỉ lệ về tiền lương giữa những công nhân trong cùng một nghề hoặc nhóm nghề giống nhau theo trình độ lành nghề của họ.

Một thang lương gồm có một số bậc lương và hệ số phù hợp với các bậc lương đó.

Bậc lương: là bậc phân biệt về trình độ lành nghề của công nhân và được xếp từ thấp đến cao (bậc cao nhất có thể là bậc 3, bậc 6, bậc 7... Chế độ tiền lương cấp bậc hiện hành có bậc cao nhất là bậc 7).

Hệ số lương: là hệ số chỉ rõ lao động của công nhân ở một bậc nào đó được trả lương cao hơn người lao động làm ở những công việc được xếp vào mức lương tối thiểu là bao nhiêu lần.

- Yếu tố 2 - Mức lương: là số tiền dùng để trả công lao động trong một đơn vị thời gian phù hợp với các bậc trong thang lương.

Theo cách tính tiền công theo chế độ hiện hành thì mức lương tối thiểu có hệ số bằng 1, mức tiền lương của các bậc trong các thang, bảng lương được tính dựa vào công thức:

Mi = M1 x Ki

Trong đó:

Mi: Mức lương bậc i

M1: Mức lương tối thiểu

Ki: Hệ số lương bậc i

- Yếu tố 3 - Tiêu chuẩn cấp bậc kĩ thuật là văn bản qui định về mức độ phức tạp của công việc và trình độ lành nghề của công nhân ở một bậc nào đó phải có sự hiểu biết nhất định về mặt kiến thức lí thuyết và phải làm được những công việc nhất định trong thực hành.

Độ phức tạp của công việc được hiểu là những đặc tính vốn có của công việc đòi hỏi người lao động có sự hiểu biết nhất định về chuyên môn nghiệp vụ, có kĩ năng, kĩ xảo và kinh nghiệm ở mức cần thiết để thực hiện hoàn thành công việc.

Trong bản tiêu chuẩn cấp bậc kĩ thuật thì cấp bậc công việc (do những yêu cầu của công việc) và cấp bậc công nhân (do những yêu cầu về trình độ lành nghề đối với họ) có liên quan chặt chẽ với nhau.

(Tài liệu tham khảo: Thù lao lao động, Trung tâm đào tạo từ xa, ĐH Kinh tế Quốc dân)

Chiến lược chức năng (Functional-level strategy) là gì? Mục tiêu và vai trò