Thanh tra thuế (Tax inspection) là gì? Tính tất yếu của công tác thanh tra thuế

Hình minh họa. Nguồn: ibn7.in

Thanh tra thuế (Tax inspection)

Định nghĩa

Thanh tra thuế trong tiếng Anh là Tax inspection. Thanh tra thuế là hoạt động giám sát kiểm tra của tổ chức chuyên trách làm công tác kiểm tra của cơ quan thuế, là loại kiểm tra ở giai đoạn sau khi các hoạt động liên quan đến thuế đã phát sinh, nhằm tìm ra bản chất của vấn đề và truy cứu trách nhiệm nếu cần thiết.

Bản chất của thanh tra thuế

- Thanh tra thuế là một mặt của hoạt động kiểm tra thuế nói chung.

- Thanh tra thuế thực chất là hoạt động đánh giá có tính chất công quyền, là hoạt động của cơ quan giám sát thực hiện pháp luật.

Tính tất yếu của công tác thanh tra thuế

- Thứ nhất, thuế là một công cụ quản lí vĩ mô của nhà nước, do đó quá trình thực thi các luật thuế có nghiêm minh hay không sẽ ảnh hưởng quyết định đến hiệu quả sử dụng công cụ thuế.

- Thứ hai, luật pháp nói chung và pháp luật thuế nói riêng là sự thể hiện ý chí nguyện vọng của nhân dân.

- Thứ ba, trốn lậu thuế là một tồn tại không thể tránh khỏi trong bất kì nền kinh tế nào.

- Thứ tư, xuất phát từ yêu cầu của công tác tổ chức cán bộ thuế, cần thiết phải có hoạt động thanh tra để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hiện tượng lạm dụng chức quyền, tham ô....

Kết luận

- Như vậy, làm tốt công tác thanh tra sẽ góp phần thúc đẩy việc chấp hành các qui định của Nhà nước đối với mọi đối tượng nộp thuế và cơ quan thu thuế.

- Hoạt động thanh tra thuế cũng góp phần hoàn thiện các chính sách chế độ về thuế và cơ chế quản lí, thu nộp, tạo điều kiện tập trung đầy đủ kịp thời các nguồn thu vào ngân sách nhà nước.

Các trường hợp thanh tra thuế

Các trường hợp thanh tra thuế được qui định tại Điều 65 đến điều 69 Thông tư 156/2013/TT/BTC ngày 6/11/2013:

- Đối với doanh nghiệp có ngành nghề kinh doanh đa dạng, phạm vi kinh doanh rộng thì thanh tra định kì một năm không quá một lần.

- Khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.

- Để giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc theo yêu cầu của thủ trưởng cơ quan quản lí thuế các cấp hoặc Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Quyết định thanh tra thuế

Quyết định thanh tra thuế phải có các nội dung như sau:

- Căn cứ pháp lí để thanh tra

- Đối tượng thanh tra

- Nội dung, phạm vi, nhiệm vụ thanh tra

- Thời hạn tiến hành thanh tra

- Trưởng đoàn thanh tra và các thành viên khác của đoàn thanh tra

Khi thực hiện thanh tra thuế, Đoàn thanh tra thuế phải có tối thiểu một thành viên là thanh tra viên thuế. Quyết định thanh tra thuế phải được gửi cho đối tượng thanh tra chậm nhất là ba ngày làm việc, kể từ ngày kí. 

Quyền hạn và nhiệm vụ của trưởng đoàn thanh tra thuế và các thành viên được qui định tại Luật Thanh tra.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Thuế, NXB Tài chính)