Người gom hàng (Consolidator) là gì? Vai trò và trách nhiệm của người gom hàng

Hình minh họa

Người gom hàng (Consolidator)

Định nghĩa

Người gom hàng trong tiếng Anh là Consolidator. Người gom hàng là người kinh doanh dịch vụ gom hàng. 

Người gom hàng là người làm nhiệm vụ tập hợp những lô hàng lẻ từ nhiều người gửi ở cùng một nơi đi, thành những lô hàng nguyên để gửi và giao cho nhiều người nhận ở cùng một nơi đến.

Vai trò của người gom hàng

Khi nhận hàng từ người gửi hàng lẻ, người gom hàng sẽ nhân danh mình cấp vận đơn gom hàng (House Bill of Lading) hoặc biên lai nhận hàng (Forwarder's Certificate of Receipt) cho từng chủ hàng lẻ.

Tại nơi đến, người nhận phải xuất trình vận đơn gom hàng mới được nhận hàng. Về nguyên tắc, người gom hàng phải đóng vai trò là người chuyên chở (Carrier) vì anh ta đã cam kết vận chuyển hàng hóa từ nơi này đến một nơi khác.

Tuy nhiên, do vận đơn gom hàng chưa được Phòng Thương mại Quốc tế thông qua và có nội dung không thống nhất trên toàn thế giới nên có những vận đơn gom hàng lại ghi người gom hàng chỉ đóng vai trò đại lí (Agent).

Vì vây, trong hoạt động của mình, người gom hàng có thể đóng vai trò là người chuyên chở hoặc chỉ là đại lí phụ thuộc vào qui định của vận đơn mà họ cấp.

Nếu người gom hàng cấp FBL (Vận đơn vận tải đa phương thức của FIATA) thì họ luôn luôn đóng vai trò là người chuyên chở.

Trách nhiệm của người gom hàng đối với hàng hóa

- Khi đóng vai trò là người chuyên chở thì người gom hàng không những phải chịu trách nhiệm về hành vi lỗi lầm của những người làm công cho mình.

- Họ phải chịu trách nhiệm về những tổn thất của hàng hóa trong suốt quá trình vận tải từ nơi nhận hàng để chở cho đến nơi giao hàng cuối cùng. 

- Nói cách khác anh ta phải chịu trách nhiệm về những tổn thất hư hỏng xảy ra khi hàng hóa còn nằm trong sự trong nom của người chuyên chở thực tế. Nhưng trong thực tế nhiều người giao nhận vẫn không chấp nhận trách nhiệm đó. 

- Họ vẫn tiếp tục coi như mình là đại lí và ghi rõ điều này vào vận đơn hàng của mình. Vì vậy, Liên đoàn các Hiệp hội giao nhận quốc tế (FIATA) khuyến khích người giao nhận sử dụng vận đơn vận  tải đa phương thức (FBL) để chịu trách nhiệm thực sự về hàng hóa.

- Vận đơn vận tải đã được phòng thương mại quốc tế thừa nhận và được sử dụng rộng rãi trong vận tải đa phương thức và dịch vụ gom hàng.

Tiêu chuẩn để trở thành người gom hàng

Người giao nhận công ty vận tải muốn trở thành người gom hàng phải có các điều kiện sau đây:

- Phải có các phương tiện phục vụ cho việc vận chuyển hàng hóa bằng container, kho bãi, thiết bị xếp dỡ ở cảng bốc và cảng dỡ hàng.

- Phải có các đại lí ở cảng nước ngoài để nhận và phân phối hàng.

- Có đội ngũ cán bộ hiểu biết pháp luật và nghiệp vụ vận chuyển hàng hóa bằng container có đủ kinh nghiệm và kĩ thuật đóng gói hàng hóa vào container để đảm bảo an toàn cho hàng hóa và tận dụng dung tích của container.

- Có quan hệ rộng rãi với người vận tải để kí các hợp đồng vận tải dài hạn với giá cước ưu đãi.

- Có đủ khả năng tài chính để gây được tín nhiệm trước khách hàng.

- Phải tham gia bảo hiểm trách nhiệm tại các Hội bảo hiểm vận tải đi suốt (TT Club).

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Logistics và vận tải quốc tế, NXB Thông tin và Truyền thông)