Kế toán chi phí (Cost Accounting) là gì? Đặc điểm

Ảnh minh họa. Nguồn: Toppr.

Kế toán chi phí

Khái niệm

Kế toán chi phí trong tiếng Anh là Cost Accounting.

Kế toán chi phí là một hình thức kế toán quản lí nhằm mục đích nắm bắt tổng chi phí sản xuất của công ty bằng cách đánh giá chi phí biến đổi của từng bước sản xuất cũng như chi phí cố định, chẳng hạn như chi phí thuê.

Đặc điểm của Kế toán chi phí

Kế toán chi phí được sử dụng bởi đội ngũ quản lí nội bộ của công ty để xác định tất cả các chi phí biến đổi và cố định liên quan đến qui trình sản xuất. Đầu tiên, họ sẽ đo lường và ghi lại các chi phí này một cách riêng lẻ, sau đó so sánh chi phí đầu vào với kết quả đầu ra để hỗ trợ đo lường hiệu quả tài chính và đưa ra các quyết định kinh doanh trong tương lai. Có nhiều loại chi phí liên quan đến kế toán chi phí, được liệt kê như sau:

Chi phí cố định: là chi phí không thay đổi tùy theo mức độ sản xuất. Đây thường là những chi phí như thế chấp hoặc thanh toán tiền thuê trên một tòa nhà hoặc một phần thiết bị được khấu hao theo tỉ lệ cố định hàng tháng. Việc tăng hoặc giảm mức sản xuất sẽ không gây ra thay đổi trong các chi phí này.

Chi phí biến đổi: là chi phí gắn liền với mức độ sản xuất của công ty. Ví dụ, một cửa hàng hoa tăng cường kiểm kê sắp xếp hoa của họ cho Ngày Valentine sẽ phải chịu chi phí cao hơn khi họ mua số lượng hoa tăng lên từ vườn ươm hoặc trung tâm vườn địa phương.

Chi phí hoạt động: là chi phí liên quan đến hoạt động hàng ngày của một doanh nghiệp. Các chi phí này có thể cố định hoặc thay đổi tùy thuộc vào tình huống.

Chi phí trực tiếp: là chi phí liên quan cụ thể đến việc sản xuất một sản phẩm. Nếu một người rang cà phê dành 5 tiếng để rang cà phê, chi phí trực tiếp của thành phẩm bao gồm giờ lao động của người rang cà phê và chi phí của hạt cà phê.

Chi phí gián tiếp: là chi phí không liên quan trực tiếp đến sản phẩm. Trong ví dụ về máy rang cà phê, chi phí năng lượng để làm nóng máy rang sẽ là gián tiếp vì nó không chính xác và khó theo dõi đối với từng sản phẩm.

So sánh kế toán chi phí và kế toán tài chính

Mặc dù kế toán chi phí thường được sử dụng bởi các cấp quản lí của một công ty để hỗ trợ cho việc đưa ra quyết định kinh doanh, nhưng kế toán tài chính mới là thứ mà các nhà đầu tư hoặc các chủ nợ bên ngoài thường thấy. Kế toán tài chính thể hiện tình hình tài chính và hiệu suất của một công ty thông qua báo cáo tài chính, bao gồm thông tin về doanh thu, chi phí, tài sản và nợ phải trả của công ty. 

Tuy nhiên, kế toán chi phí lại hữu ích nhất trong việc quản lí ngân sách và thiết lập các chương trình kiểm soát chi phí, có thể cải thiện tỉ suất lợi nhuận ròng cho công ty trong tương lai.

Một điểm khác biệt chính giữa kế toán chi phí và kế toán tài chính là, trong khi trong kế toán tài chính, chi phí được phân loại tùy thuộc vào loại giao dịch, thì kế toán chi phí lại phân loại chi phí theo nhu cầu thông tin của các cấp quản lí. 

Do kế toán chi phí chỉ được sử dụng nội bộ bởi các cấp quản lí, nên nó không cần phải đáp ứng bất kì tiêu chuẩn cụ thể nào, ví dụ như các nguyên tắc kế toán được chấp nhận chung (GAAP) và, do đó, có cách sử dụng khác nhau giữa các công ty hoặc các bộ phận.

(Theo Investopedia)