Hợp đồng quyền chọn (Options Contract) là gì? Yếu tố ảnh hưởng tới giá quyền chọn

Hình minh hoạ (Nguồn: 5paisa)

Hợp đồng quyền chọn 

Khái niệm 

Hợp đồng quyền chọn tiếng Anh được gọi là Options Contract.

Hợp đồng quyền chọn là một hợp đồng cho phép người nắm giữ nó được mua (nếu là quyền chọn mua) hoặc được bán (nếu là quyền chọn bán) một khối lượng hàng hoá cơ sở nhất định tại một mức giá xác định và trong một thời gian nhất định.

Các hàng hoá cơ sở này có thể là: cổ phiếu, chỉ số cổ phiếu, trái phiếu, chỉ số trái phiếu, tiền hay hợp đồng tương lai.

Đặc điểm

Một hợp đồng quyền chọn bất kì đều bao gồm 4 đặc điểm cơ bản sau:

- Loại quyền (quyền chọn bán hoặc chọn mua)

- Tên hàng hoá cơ sở và khối lượng được mua hoặc bán theo quyền

- Ngày đáo hạn

- Giá thực thi

Đối tượng tham gia

Có 4 đối tượng tham gia trên thị trường quyền chọn:

- Người mua quyền mua (Buyers of calls)

- Người bán quyền mua (Sellers of calls)

- Người mua quyền bán (Buyers of puts)

- Người bán quyền bán (Sellers of puts)

Người mua được xem là nhà đầu tư có vị thế dài hạn và người bán ở vị thế ngắn hạn trên hợp đồng. 

Một số thuật ngữ liên quan

Việc bán hợp đồng quyền chọn được gọi là phát hành chọn (có thể phát hành quyền chọn trong khi có chứng khoán cơ sở - quyền chọn có bảo đảm hoặc không có chứng khoán cơ sở - quyền chọn khống).

Trong hợp đồng quyền chọn, người bán quyền trao cho người mua để đổi lấy một khoản tiền được gọi là phí quyền chọn hay còn gọi là giá quyền chọn.

Mức giá mà tại đó quyền chọn có thể được mua hoặc được bán gọi là mức giá thực thi quyền.

Ngày mà sau đó quyền hết giá trị gọi là ngày đáo hạn.

Các loại hợp đồng

Hợp đồng quyền chọn chia làm hai loại bao gồm:

- Hợp đồng quyền chọn kiểu Mỹ 

- Hợp đồng quyền chọn kiểu Châu Âu

Một hợp đồng quyền chọn Mỹ có thể được thực hiện vào bất kì thời điểm nào cho đến tận ngày đáo hạn. Một quyền chọn Châu Âu chỉ có thể được thực hiện vào ngày đáo hạn.

Các bộ phận cấu thành nên giá quyền chọn

- Giá trị nội tại của quyền: Là giá trị mà người nắm giữ quyền chọn sẽ nhận được bằng cách thực hiện quyền được ngay lập tức.

- Giá trị thời gian của quyền: Là khoản chênh lệch giữa giá của quyền so với giá trị nội tại.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá của quyền lựa chọn

- Giá thị trường của chứng khoán cơ sở

- Giá thực hiện

- Thời gian cho đến khi đáo hạn

- Lãi suất ngắn hạn phi rủi ro trong suốt thời hạn tồn tại của quyền

- Lãi suất coupon

Mức dao động dự đoán của các mức lãi suất trong suốt thời hạn của quyền

Quan hệ giữa mức dao động dự đoán của mức lãi suất trong suốt thời gian của quyền và giá của quyền là mối quan hệ tỉ lệ thuận bởi vì mức dao động dự đoán càng cao, xác xuất giá của chứng khoán cơ sở sẽ dịch chuyển theo hướng có lợi cho người mua chứng khoán sẽ càng cao.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Thị trường Chứng khoán, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, 2018, NXB Tài chính)