Hàng hóa công cộng có thể tắc nghẽn là gì?

Hàng hóa công cộng có thể tắc nghẽn

Định nghĩa

Hàng hóa công cộng có thể tắc nghẽn là những hàng hóa mà khi có thêm nhiều người cùng sử dụng chúng thì có thể gây ra sự ùn tắc hay tắc nghẽn khiến lợi ích của những người tiêu dùng trước đó bị giảm sút.

Hiểu về hàng hóa công cộng có thể tắc nghẽn

- Chi phí biên để phục vụ cho người tiêu dùng tăng thêm sau một giới hạn nhất định này không còn bằng 0 nữa mà bắt đầu tăng dần, như được thể hiện trong hình 2-10. Điểm giới hạn đó được gọi là điểm tắc nghẽn.

- Trong hình 2-10, điểm N* là điểm tắc nghẽn. Ví dụ, hãy xét những con đường dẫn vào trung tâm thành phố trong giờ cao điểm. Nói chung, con đường này không có tính loại trừ, vì nếu muốn dùng các trạm thu phí để hạn chế bớt số người đi vào trung tâm từ tất cả các ngả đường thì rất tốn kém.

- Nhưng rõ ràng chúng có tính cạnh tranh vì càng có thêm nhiều người đi vào các tuyến đường đó càng làm tốc độ lưu thông giảm, tăng nguy cơ tai nạn, tăng mức tiêu hao nhiên liệu và ô nhiễm... Tất cả những điều đó đều làm giảm lợi ích của người đang tham gia giao thông.

-> Hàng hóa có thể tắc nghẽn có tính cạnh tranh nhưng không có tính loại trừ (hay có thể nói là việc loại trừ quá tốn kém)

- Hàng hóa công cộng có thể tắc nghẽn là những hàng hóa công cộng (HHCC) mà việc loại trừ rất tốn kém. Để loại trừ bớt việc tiêu dùng để tránh tình trạng tắc nghẽn, nhưng chi phí để thực hiện việc loại trừ lại quá lớn khiến Chính phủ phải chấp nhận cung cấp công cộng hàng hóa này.

- Gọi tất cả các chi phí liên quan đến việc điều hành một hệ thống giá cả để loại trừ việc tiêu dùng HHCC là chi phí giao dịch. Đó là toàn bộ những chi phí cần thiết để hoàn thành một giao dịch kinh tế, chẳng hạn để duy trì hệ thống trạm thu phí trên đường cao tốc.

- Khi chi phí giao dịch này là quá cao so với chi phí biên của việc cung cấp thì có thể sẽ hiệu quả hơn nếu Chính phủ cung cấp miễn phí các hàng hóa đó và trang trải bằng nguồn thu chung từ thuế.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế công cộng, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân)

Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” do trang TTĐT tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 8/11/2024 tại GEM CENTER, TP HCM.

Sự kiện quy tụ giới chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đầu tư, tài chính là các nhà làm chính sách, CEO, CFO, CIO các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bất động sản, các hãng xếp hạng, công ty cung cấp dữ liệu và hàng trăm nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường chứng khoán và bất động sản.

Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

Thông tin chi tiết chương trình: https://event.vietnambiz.vn/