Công cụ phái sinh tín dụng (Credit Derivative) là gì?

Hình minh họa. Nguồn: Empirical.net

Công cụ phái sinh tín dụng

Khái niệm

Công cụ phái sinh tín dụng, tiếng Anh gọi là credit derivative.

Công cụ phái sinh tín dụng là một tài sản tài chính giúp cho những bên tham gia kiểm soát được rủi ro trực tiếp của họ.

Công cụ phái sinh tín dụng sẽ gồm những hợp đồng song phương riêng tư và có thể chuyển nhượng được giữa hai bên tham gia trong mối quan hệ người cho vay và người đi vay. Nó giúp bên cho vay có thể chuyển nhượng được rủi ro vỡ nợ của bên đi vay cho một bên thứ ba.

Hiện tại đang có nhiều dạng công cụ phái sinh tín dụng khác nhau, có thể kể đến:

- Hợp đồng hoán đổi nợ xấu - CDS

- Nghĩa vụ nợ có thế chấp - CDO

- Hợp đồng hoán đổi tổng lợi tức

- Quyền chọn hoán đổi nợ xấu

- Hợp đồng kì hạn chênh lệch lợi tức

Trong tất cả trường hợp, giá cả của chúng đều tùy thuộc vào khả năng chi trả của những bên tham gia vào, như là nhà đầu tư cá nhân hoặc chính phủ.

Hiểu rõ hơn về công cụ phái sinh tín dụng

Cũng như tên gọi của mình, công cụ phái sinh là loại công cụ có nguồn gốc từ những công cụ tài chính khác. Chúng là những chứng khoán có giá phụ thuộc vào giá của tài sản cơ sở như là cổ phiếu hay trái phiếu. Đối với công cụ phái sinh tín dụng thì giá cả sẽ phụ thuộc vào rủi ro tín dụng của một hay nhiều tài sản cơ sở.

Có hai dạng hợp đồng phái sinh chính là quyền chọn mua và quyền chọn bán. Quyền chọn bán cho phép, nhưng không bắt buộc, bán một tài sản tại một mức giá xác định được gọi là giá thực hiện. Quyền chọn mua cũng là một quyền, không bắt buộc, mua tài sản cơ sở tại một mức giá thực hiện xác định trước.

Những nhà đầu tư sẽ sử dụng cả quyền chọn mua và quyền chọn bán nhằm phòng vệ giá hay bảo hiểm cho những trường hợp giá chứng khoán biến động ngược chiều.

Về cơ bản, các sản phẩm phái sinh đều là sản phẩm nhằm mục đích bảo hiểm và đặc biệt là công cụ phái sinh tín dụng. Những tay đầu cơ cũng sử dụng các công cụ phái sinh để đặt cược vào xu hướng giá của tài sản cơ sở.

Công cụ phái sinh tín dụng là một dạng chứng khoán nên nó sẽ không phải là tài sản hiện hữu. Thay vì vậy, nó là một hợp đồng. Hợp đồng này giúp chuyển nhượng rủi ro tín dụng của một tài sản cơ sở từ người này sang người khác mà không cần phải chuyển nhượng tài sản cơ sở thực.

Ví dụ, ngân hàng lo lắng rằng một khách hàng của họ có thể sẽ không trả nợ, nên để bảo vệ mình khỏi bị thua lỗ, họ sẽ chuyển nhượng rủi ro tín dụng này sang cho bên khác. Tuy vậy khoản nợ ấy vẫn được ghi nhận trên sổ sách của họ.

(Theo Investopedia)