Bài toán đặt ra cho Fed và Tổng thống Biden: Lạm phát chưa thể ngừng tăng sau khi chạm đỉnh gần 40 năm

Áp lực lạm phát chưa dứt

Theo dữ liệu mới nhất từ Bộ Lao động Mỹ, lạm phát giá tiêu dùng (CPI) của nước này đã tăng khoảng 7% vào năm 2021, xác lập mức tăng mạnh nhất trong 12 tháng kể từ tháng 6/1982. So với tháng trước 11, CPI của tháng 12 chỉ nhích 0,5%, nhưng thực chất là lên cao hơn dự đoán của giới chuyên gia.

Mặc dù nhiều nhà kinh tế dự đoán lạm phát sẽ ở mức trung bình khoảng 3% trong cả năm 2022, người tiêu dùng có thể phải chịu gánh nặng giá cả leo thang thêm vài tháng nữa, đặc biệt là khi biến chủng Omicron đang làm trầm trọng thêm bức tranh việc làm và ngăn hàng hóa đến siêu thị.

Nếu dữ liệu kinh tế tiếp tục chứng minh lạm phát không thể hạ nhiệt, các nhà hoạch định chính sách của Fed có thể buộc phải tăng mạnh lãi suất và tích cực thu hẹp bảng cân đối kế toán, Bloomberg dẫn lời các nhà kinh tế nhấn mạnh.

Chưa kể, lạm phát nhảy vọt và kéo dài cũng khiến Tổng thống Joe Biden và Đảng Dân chủ gặp khó khăn hơn trong việc duy trì đa số trong Quốc hội tại cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 tới cũng như trong việc thông qua các dự luật thuế và chi tiêu riêng.

Chia sẻ với Bloomberg, bà Sarah House - nhà kinh tế cấp cao của Wells Fargo, bày tỏ: "Đà tăng trong những tháng gần đây khiến lạm phát khó có thể suy giảm. Chúng tôi dự đoán chỉ số CPI vẫn neo gần mức 7% trong vài tháng tới".

Liệu lạm phát có giảm như kỳ vọng của giới chuyên gia hay không sẽ phụ thuộc vào khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng và giá năng lượng. Tuy nhiên, giá thuê nhà cao hơn, tăng trưởng tiền lương chững lại, các làn sóng COVID mới và những hạn chế về nguồn cung kéo dài đều tạo thêm cơ hội để lạm phát bùng nổ, Bloomberg lưu ý.

Ông Stephen Stanley, kinh tế trưởng tại công ty tư vấn thị trường Amherst Pierpont Securities, cho hay: "Dù chúng ta có thể hy vọng giá của một số mặt hàng như xe cộ hay quần áo hạ nhiệt, không có lý do cụ thể nào để tin tưởng rằng các nhóm giá cả cốt lõi sẽ đi xuống".

Hơn nữa, biến chủng Omicron đang chực chờ phá vỡ thêm chuỗi cung ứng vốn đã rất mong manh, một phần là do quá trình kiểm dịch và điều trị khiến nhiều người không thể quay lại làm việc.

Trong bối cảnh Omicron tác động vào đầu cung của nền kinh tế qua việc cản trở người lao động đi làm, "doanh nghiệp có thể phải mất nhiều thời gian hơn để lấp đầy tồn kho hàng hóa, điều này sẽ khiến giá hàng hóa tiếp tục tăng cao trong năm", bà House lập luận.

Trước đó, giới phân tích dự đoán, ít nhất phải đến năm 2023 thì các nút thắt trong chuỗi cung ứng mới được giải tỏa.

Dù số liệu lạm phát tăng cao, báo cáo mới nhất của Bộ Lao động Mỹ vẫn mang lại một số niềm an ủi cho người dân Mỹ. Tháng trước, giá năng lượng đã giảm lần đầu tiên kể từ tháng 4 và giá thực phẩm - dù vẫn còn tăng, đã được điều chỉnh phần nào nhờ vào giá thịt giảm.

Tổng thống Biden cho rằng đây chính là tín hiệu cho thấy chính quyền của ông đang đạt được "một số tiến bộ" nhất định, dù thừa nhận vẫn còn nhiều khó khăn cần phải vượt qua, Bloomberg đưa tin.

Song, tiền lương của người lao động lại không bắt kịp đà tăng của giá cả hàng hóa. Bất chấp việc doanh nghiệp tăng mạnh lương cho nhân viên vào năm ngoái để lấp đầy nhiều vị trí còn trống, mức lương được điều chỉnh theo lạm phát đã giảm 2,4% trong tháng 12 so với cùng kỳ năm trước.