Văn hoá tổ chức của Daft là gì? Phân loại văn hoá
Văn hoá tổ chức của Daft
Khái niệm
Văn hoá tổ chức của Daft xét vào đặc điểm về sự biến động của môi trường (ổn định hay biến động) và định hướng chiến lược của tổ chức (hướng nội hay hướng ngoại) để phân chia văn hoá doanh nghiệp, tổ chức.
Phân loại
Theo Văn hoá tổ chức của Daft, có bốn dạng văn hoá doanh nghiệp là: thích ứng (adaptability), sứ mệnh (mission), hoà nhập (involvement) và nhất quán (consistency).
Sau đây là hai ví dụ
- Văn hoá thích ứng
Văn hoá thích ứng được đặc trưng bởi chiến lược chú trọng đến môi trường bên ngoài (hướng ngoại) để đạt được tính mềm dẻo và dễ thay đổi nhằm phù hợp với yêu cầu của môi trường.
Văn hoá thích ứng nhấn mạnh đến những chuẩn mực, niềm tin có tác dụng tăng cường năng lực phát hiện, xử lí và chuyển hoá những tín hiệu từ môi trường bên ngoài vào các hành vi thích ứng của tổ chức.
Loại hình doanh nghiệp này có thể cần có khả năng điều chỉnh cơ cấu hay thích nghi với những yêu cầu về hoàn cảnh và cách thức hành động của các công việc mới.
Ví dụ đó là những công ty quảng cáo, công ty điện tử, công ty mĩ phẩm... bởi chúng cần có đủ sự nhạy cảm để nhanh chóng thoả mãn nhu cầu của khách hàng.
Để quản lí một tổ chức có văn hoá thích ứng, yếu tố nhạy cảm, năng lực xử lí vấn đề một cách hiệu quả, linh hoạt.
Như vậy các chính sách quản lí phải hướng tới việc xây dựng niềm tin, tạo động lực, xây dựng năng lực giải quyết vấn đề và luôn hướng tới việc đáp ứng yêu cầu thay đổi từ môi trường.
Các triết lí phù hợp để làm việc đó là triết lí đạo đức nhân cách và triết lí vị lợi. Cả hai đều đóng vai trò quan trọng như nhau, một để đương đầu với thách thức từ bên ngoài (vị lợi), một để tạo sức mạnh và tính tự chủ từ bên trong (đạo đức nhân cách).
- Văn hoá sứ mệnh
Những tổ chức quan tâm đến việc đáp ứng những đòi hỏi của môi trường bên ngoài nhưng không cần thiết phải có những thay đổi nhanh được coi là phù hợp với văn hoá sứ mệnh.
Văn hoá sứ mệnh rất coi trọng việc hoà đồng về sứ mệnh chung của tổ chức. Sứ mệnh chung làm cho công việc của mỗi thành viên trong tổ chức trở nên có ý nghĩa hơn so với những gì thể hiện trong các bản mô tả công việc và trách nhiệm của họ.
Người lao động hiểu kỹ hơn và có định hướng rõ hơn về vai trò và sứ mệnh của họ trong tổ chức. Những người lãnh đạo tổ chức định hướng hành vi của họ bằng cách chỉ rõ mục tiêu tương lai mong muốn và làm cho nó có ý nghĩa đối với tất cả mọi người.
Điểm khác biệt
Điểm khác ở dạng văn hoá tổ chức này so với hình thức văn hoá thích ứng ở trên của Daft thể hiện ở điểm nhấn: tập trung vào việc đáp ứng những thách thức từ môi trường bên ngoài, mục tiêu bên trong là giữ vững sự ổn định.
Như vậy, triết lí vị lợi được đề cao để tăng khả năng thoả mãn thị trường thay đổi, trong khi triết lí đạo đức nhân cách và triết lí đạo đức hành vi được thực hiện đồng thời để đảm bảo tính ổn định bên trong. Nốt nhạc chính là triết lí vị lợi.
(Tài liệu tham khảo: Văn hoá Doanh nghiệp, PGS. TS. Nguyễn Mạnh Quân, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 2012)