Thanh toán bằng tiền mặt (Cash Settlement) trong hợp đồng phái sinh là gì?

Thanh toán bằng tiền mặt

Khái niệm

Thanh toán bằng tiền mặt trong tiếng Anh là Cash Settlement.

Thanh toán bằng tiền mặt là phương thức thanh toán được sử dụng trong một số hợp đồng tương lai và quyền chọn. Khi hết hạn hợp đồng, người bán công cụ tài chính không giao tài sản cơ sở (vật chất) mà thay vào đó thanh toán bằng tiền mặt.

Ví dụ, người mua hợp đồng tương lai sợi bông thanh toán bằng tiền mặt, chênh lệch giữa giá bông giao ngay và giá bông tương lai sẽ được thanh toán bằng tiền mặt, thay vì những bó bông. Điều này trái ngược với thanh toán bằng vật chất, trong đó việc giao hàng hóa (tài sản) cơ sở thực sự được diễn ra.

Nội dung

Hầu hết các công cụ tài chính phái sinh dựa trên các chỉ số của thị trường đều được thanh toán bằng tiền mặt. Ví dụ: hợp đồng quyền chọn hoặc hợp đồng tương lai dựa trên chỉ số S&P 500 hoặc Russell 2000. Mặt khác, các hợp đồng quyền chọn của cổ phiếu niêm yết thường được thanh toán bằng cách giao tài sản cơ sở là cổ phiếu.

Vì không giao hàng vật chất nên đến ngày đáo hạn hợp đồng, các vị thế nhằm mục đích phòng vệ sẽ không được bù trừ vị thế (offset). Điều này có nghĩa là một nhà giao dịch phải nhanh chóng đóng các vị thế hoặc chuyển vị thế qua ngày giao dịch tiếp theo (Rollover).

Ưu điểm của thanh toán bằng tiền mặt

Hợp đồng tương lai và quyền chọn là các công cụ phái sinh có giá trị dựa trên một tài sản cơ sở. Tài sản có thể là vốn chủ sở hữu hoặc hàng hóa. Khi hợp đồng tương lai hoặc hợp đồng quyền chọn hết hạn, việc giao hàng vật chất cồng kềnh và phức tạp hơn so với thanh toán bằng tiền mặt.

Ví dụ, nếu một nhà đầu tư giữ vị thế bán đồng tương lai bạc trị giá 10.000 đô la với mục đích đầu cơ chênh lệch giá, thì sẽ bất tiện khi kết thúc hợp đồng để họ giao bạc cho nhà đầu tư khác.

Để tránh được điều này, hợp đồng tương lai và quyền chọn có thể được thực hiện bằng cách thanh toán bằng tiền mặt. Trong đó, khi kết thúc hợp đồng, người giữ vị thế được ghi có hoặc ghi nợ chênh lệch giữa giá ban đầu và khoản thanh toán cuối cùng.

Điều này cũng rất đúng với các nhà giao dịch và nhà đầu cơ trong hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn các sản phẩm nông nghiệp. Những nhà giao dịch này không phải là nông dân hay người chế biến thịt mà họ chỉ quan tâm đến giá cả thị trường. Vì vậy, họ không muốn nhận hàng hóa vật chất.

Như vậy, việc thanh toán bằng tiền mặt có các ưu điểm chính sau:

- Việc thanh toán bằng tiền mặt giúp giảm tổng thời gian và chi phí cần thiết trong quá trình hoàn thành hợp đồng. Hợp đồng thanh toán bằng tiền mặt tương đối đơn giản để giao vì chúng chỉ yêu cầu chuyển tiền. Việc giao hàng thực tế có chi phí bổ sung như chi phí vận chuyển và chi phí liên quan đến việc đảm bảo chất lượng giao hàng và chi phí kiểm tra.

- Hợp đồng thanh toán bằng tiền mặt là một trong những lí do chính cho sự tham gia của các nhà đầu cơ và tạo thanh khoản trên thị trường phái sinh.

- Tài khoản thanh toán bằng tiền mặt cũng là biện pháp bảo vệ chống lại rủi ro vỡ nợ. Điều này là do thanh toán tiền mặt yêu cầu tài khoản kí quĩ, được theo dõi hàng ngày, để đảm bảo rằng họ có số dư cần thiết để thực hiện giao dịch.

(Nguồn tham khảo: Investopedia)

Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” do trang TTĐT tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 8/11/2024 tại GEM CENTER, TP HCM.

Sự kiện quy tụ giới chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đầu tư, tài chính là các nhà làm chính sách, CEO, CFO, CIO các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bất động sản, các hãng xếp hạng, công ty cung cấp dữ liệu và hàng trăm nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường chứng khoán và bất động sản.

Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

Thông tin chi tiết chương trình: https://event.vietnambiz.vn/