Tạo lập thương mại (Trade creation) là gì?

Hình minh họa

Tạo lập thương mại (Trade creation)

Định nghĩa

Tạo lập thương mại trong tiếng Anh là Trade creation. 

Tạo lập thương mại đề cập đến sự gia tăng phúc lợi kinh tế từ việc tham gia một khu vực thương mại tự do, chẳng hạn như một liên minh thuế quan. Tạo lập thương mại xảy ra khi một liên minh được tạo ra, các thành viên đồng ý loại bỏ thuế quan giữa họ.

Tác động của quá trình tạo lập thương mại và ví dụ minh họa

- Việc thành lập một liên minh thuế quan, với biểu thuế quan chung với các quốc gia bên ngoài, sẽ làm thay đổi hơn nữa mô hình dòng chảy thương mại hiện có. Giả định là trước khi liên minh, các thành viên áp đặt thuế quan khác biệt đối với các quốc gia để bảo vệ các ngành công nghiệp của chính họ. 

- Lấy một ví dụ giả thuyết từ một giai đoạn lịch sử thực tế, chúng ta sẽ cho rằng, trước khi gia nhập "thị trường chung" châu Âu vào năm 1973, trung bình Vương quốc Anh có thể sản xuất bơ với giá 130p mỗi kg. Đồng thời, New Zealand có thể sản xuất cùng một lượng với 100p, đối với Đan Mạch là 120p. Do đó, trước khi thành lập một liên minh thuế quan, New Zealand có lợi thế so sánh về bơ và là hiệu quả nhất. Đan Mạch là nhà sản xuất hiệu quả thứ hai và Vương quốc Anh kém hiệu quả nhất.

- Để bảo vệ nông dân kém hiệu quả của mình, Vương quốc Anh áp dụng thuế quan khác biệt đối với New Zealand và Đan Mạch để tăng giá nhập khẩu trên bơ (chi phí cao) của chính họ.

- Vương quốc Anh áp dụng mức thuế 32% đối với bơ New Zealand, khi đó giá tăng từ 100p lên 132p đồng thời áp dụng mức thuế thấp hơn 10% đối với bơ Đan Mạch, giá tăng từ 120p lên 132p. Chúng tôi cũng sẽ giả định rằng, với các mức thuế này được áp dụng, tổng nhu cầu 30 triệu kg bơ tồn tại ở Anh mỗi năm, với nông dân Anh cung cấp 20 triệu kg (mức tối đa có thể sản xuất), và nông dân New Zealand và Đan Mạch cung cấp 5 triệu mỗi kg.

Khi Đan Mạch và Vương quốc Anh thành lập liên minh thuế quan, thuế quan đối với bơ được giảm xuống và một khi chúng được loại bỏ hoàn toàn, giá thị trường tự do 120p sẽ rất hấp dẫn người tiêu dùng Anh. Người tiêu dùng ở Anh giờ đây sẽ tiêu thụ nhiều bơ hơn vì giá bơ trung bình sẽ giảm khi loại bỏ thuế đối với bơ Đan Mạch và tổng nhu cầu bơ tăng. 

Tổng sản lượng và tiêu thụ có thể tăng lên 32 triệu kg (tăng 2 triệu), với nông dân Anh giảm từ 20 triệu kg xuống 15 triệu kg, xuất khẩu của New Zealand giảm xuống chỉ còn 2 triệu kg, và Đan Mạch tăng sản lượng và doanh số bán bơ sang Anh lên 10 triệu kg ( từ 5m đến 10m). Tổng mức tiêu thụ đã tăng từ 30 triệu kg (20 + 5 + 5), lên 32 triệu kg (15 + 2 + 15).

Thêm 2 triệu kg bơ được sản xuất và tiêu thụ là giao dịch mới được tạo ra. Đây là kết quả của việc loại bỏ các rào cản của các thành viên trong liên minh, hay là kết quả của quá trình tạo lập thương mại.

(Tài liệu tham khảo: Trade creation and trade diversion, Economics Online)