Sự phụ thuộc lối mòn (Path Dependency) là gì? Tác động đối với kinh doanh

Hình minh họa. Nguồn: images.unsplash.com

Sự phụ thuộc lối mòn

Khái niệm

Sự phụ thuộc lối mòn trong tiếng Anh là Path Dependency.

Sự phụ thuộc lối mòn giải thích việc cho việc tiếp tục sử dụng sản phẩm hoặc thông lệ dựa trên sở thích từ trước. Trong kinh doanh, thuật ngữ này giải thích việc một công ty có thể duy trì việc sử dụng một sản phẩm hoặc qui trình cũ ngay cả khi có sẵn các lựa chọn thay thế mới hơn, hiệu quả hơn. 

Sự phụ thuộc lối mòn xảy ra do việc tiếp tục một kế hoạch hoặc hướng đi mới thường dễ dàng hoặc tiết kiệm chi phí hơn việc thiết lập hoặc hướng đi hoàn toàn mới.

Ví dụ: Theo Ian Greer, bàn phím QWERTY là kết quả của sự phụ thuộc vào lối mòn bởi vì nó vẫn được sử dụng mặc dù tốc độ gõ của nó không được tối ưu so với kiểu bàn phím khác.

Các học giả mô tả sự phụ thuộc lối mòn trong bối cảnh của cách tiếp cận lịch sử - thể chế đối với khoa học chính trị. Lì thuyết nền tảng của cách tiếp cận này là các thể chế thường ít thay đổi hơn cần thiết và hạn chế sự tiến bộ. Lí do là vì các nhà hoạch định chính sách thường đưa ra các giả định, ra quyết định thận trọng và thất bại trong việc học hỏi từ kinh nghiệm quá khứ.

Sự phụ thuộc lối mòn cũng có thể là kết quả của việc không có khả năng hoặc miễn cưỡng thay đổi vì lo ngại về chi phí. Một thị trấn được xây dựng xung quanh một nhà máy là một ví dụ điển hình về sự phụ thuộc lối mòn. 

Lí tưởng nhất, một nhà máy nên được đặt cách xa các khu dân cư. Tuy nhiên, các nhà máy thường được xây dựng trước, và nhà cửa và cơ sở vật chất của công nhân thường được xây dựng gần đó; do sẽ rất tốn kém để di chuyển một nhà máy đã hoạt động ổn định.

Tác động của sự phụ thuộc lối mòn đối với kinh doanh

Các ngành công nghiệp tuân theo sự phụ thuộc lối mòn nếu một ý tưởng hoặc phương pháp ban đầu được chấp nhận như một tiêu chuẩn. Ví dụ, việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch để làm nguồn năng lượng sơ cấp vẫn còn tồn tại một phần vì có vô số các ngành công nghiệp gắn liền với sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Ngành công nghiệp ô tô tiếp tục sản xuất xe với động cơ đốt trong chạy bằng xăng, mặc dù nguồn cung cấp tài nguyên này là hữu hạn. Cũng có khá nhiều hoạt động thăm dò và thí nghiệm các nguồn nhiên liệu và năng lượng thay thế; tuy nhiên, chúng không có đủ thời gian nghiên cứu và cơ sở hạ tầng như những gì đã được thiết lập sẵn cho việc vận chuyển và máy móc chạy bằng xăng. 

Mặc cho các chi phí và sự khan hiếm ngày càng gia tăng của nhiên liệu hóa thạch, một nguồn tài nguyên tái tạo thay thế có thể đáp ứng nhu cầu trên toàn thế giới vẫn chưa được phát triển ở qui mô lớn.

Sự phụ thuộc lối mòn có thể ảnh hưởng đến chiến lược trong công ty, và đôi khi gây bất lợi cho doanh nghiệp. Ví dụ, hầu hết các công ty có một sản phẩm hoặc hệ thống cốt lõi thiết lập sự hiện diện thị trường của nó. 

Dần dần, các sản phẩm và phương pháp cạnh tranh có thể xuất hiện trên thị trường, đại diện cho các cơ hội sinh lợi lớn hơn. Sự phụ thuộc lối mòn có thể góp phần khiến doanh nghiệp miễn cưỡng hoặc không có khả năng đầu tư vào những đổi mới trong tương lai.

Ví dụ sự ra đời của nhiếp ảnh kĩ thuật số đã tạo ra một thách thức tương tự cho các nhà sản xuất phim máy ảnh.

(Theo investopedia)