Brexit là gì? Thương mại giữa Anh và EU sau Brexit
Hình minh họa (Nguồn: cdn.cnn.com)
Brexit
Khái niệm
Brexit là tên viết tắt của từ "British exit" hay "Sự ra đi của nước Anh", đề cập đến quyết định của Anh trong cuộc trưng cầu dân ý ngày 23 tháng 6 năm 2016 rời khỏi Liên minh Châu Âu (EU).
Tóm tắt diễn biến Brexit
Kết quả của cuộc bỏ phiếu đã thách thức các kì vọng và làm sôi động thị trường toàn cầu, khiến cho đồng bảng Anh giảm xuống mức thấp nhất so với đồng đô la trong 30 năm qua. Cựu Thủ tướng David Cameron - người đã kêu gọi cuộc trưng cầu dân ý và vận động để Anh ở lại EU - tuyên bố từ chức sau đó.
Bà Theresa May, người thay thế Cameron làm lãnh đạo đảng Bảo thủ kiêm thủ tướng cũng đã từ chức lãnh đạo đảng được Hạ Nghị viện chấp thuận vào ngày 7 tháng 6 năm 2019 sau khi phải đối mặt với sức ép lớn từ việc bãi bỏ và thất bại ba lần trong việc đạt được thỏa thuận mà bà đàm phán với EU.
Tháng tiếp theo, ông Vladimir Johnson, cựu Thị trưởng London, bộ trưởng Bộ Ngoại giao, đồng thời là biên tập viên của tờ báo The Spectator, được bầu làm thủ tướng. Ông Johnson là một người ủng hộ Brexit một cách cứng rắn đã vận động trên một nền tảng "làm hay chết" (do or die) để rời khỏi EU trước hạn chót vào tháng 10 và nói rằng ông sẵn sàng rời khỏi EU mà không cần thỏa thuận.
Các nhà đàm phán của Anh và EU đã đồng ý về một thỏa thuận "li hôn" mới vào ngày 17 tháng 10. Sự khác biệt chính từ thỏa thuận của tháng Năm là điều khoản hỗ trợ của Ireland đã được thay thế bằng một thỏa thuận mới.
Anh dự kiến sẽ rời EU vào ngày 31 tháng 10 năm 2019, nhưng Quốc hội Anh đã bỏ phiếu để buộc chính phủ tìm cách gia hạn thời hạn và cũng trì hoãn bỏ phiếu về thỏa thuận mới. Chính phủ cho đến nay đã kéo dài thời gian đàm phán ba lần để tránh rời đi mà không phê chuẩn thỏa thuận với EU hay "Brexit cứng".
Thương mại giữa Anh và EU sau Brexit
Có thể ủng hộ một "Brexit cứng", có nghĩa là Anh sẽ rời khỏi thị trường đơn nhất và liên minh hải quan EU, sau đó đàm phán một thỏa thuận thương mại để điều chỉnh mối quan hệ tương lai của họ. Các cuộc đàm phán này đã được tiến hành trong giai đoạn chuyển tiếp sẽ bắt đầu khi thỏa thuận "li hôn" được phê chuẩn.
Sự nghèo nàn của đảng Bảo thủ trong cuộc bầu cử nhanh chóng vào tháng 6 năm 2017 đã kêu gọi sự ủng hộ phổ biến đối với "Brexit cứng" và nhiều người trên báo chí đã bày tỏ suy nghĩ rằng chính phủ có thể đưa ra một đường lối nhẹ nhàng hơn.
Sách trắng Brexit ban hành vào tháng 7 năm 2018 đã tiết lộ kế hoạch cho một Brexit mềm mỏng hơn. Sách Trắng cho biết chính phủ có kế hoạch rời khỏi thị trường đơn nhất và liên minh hải quan EU.
Tuy nhiên, nó đề xuất việc tạo ra một khu vực thương mại tự do cho hàng hóa "tránh sự cần thiết phải kiểm tra hải quan và qui định tại biên giới và có nghĩa là các doanh nghiệp sẽ không cần phải hoàn thành các tờ khai hải quan tốn kém. Và nó sẽ cho phép các sản phẩm chỉ trải qua một bộ chấp thuận và ủy quyền ở một trong hai thị trường, trước khi được bán ở cả hai thị trường."
Điều này có nghĩa là Anh sẽ tuân theo các qui tắc thị trường đơn nhất của EU khi nói đến hàng hóa. Sách Trắng thừa nhận rằng một thỏa thuận hải quan không biên giới với EU - một thỏa thuận cho phép Anh đàm phán các hiệp định thương mại tự do với các nước thứ ba - là "phạm vi rộng hơn bất kì nước nào tồn tại giữa EU và một nước thứ ba".
Chính phủ đã đúng rằng không có ví dụ về loại mối quan hệ này ở châu Âu ngày nay. Bốn tiền lệ chính tồn tại là mối quan hệ của EU với Na Uy, Thụy Sĩ, Canada và các thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới.
(Tài liệu tham khảo: investopedia.com)