Hết quyền sở hữu trí tuệ (Exhaustion of IP rights) là gì?

Hình minh họa (Nguồn: xray-mag)

Hết quyền sở hữu trí tuệ

Khái niệm

Hết quyền sở hữu trí tuệ trong tiếng Anh gọi là: Exhaustion of IP rights.

Hết quyền sở hữu trí tuệ là một loại hạn chế về quyền sở hữu trí tuệ. Nói một cách đơn giản, nó có nghĩa rằng nếu hàng hóa được bảo hộ sở hữu trí tuệ đã được doanh nghiệp bán hoặc do người khác bán với sự đồng ý của bạn thì quyền sở hữu trí tuệ để khai thác thương mại đối với hàng hóa được cho là đã "hết". 

Đôi khi, hạn chế này còn được gọi là "học thuyết bán lần đầu" khi mà quyền khai thác thương mại đối với một sản phẩm cụ thể kết thúc cùng với việc bán sản phẩm lần đầu. 

Trừ trường hợp pháp luật có qui định khác, hành vi bán lại, cho thuê, cho mượn hoặc các hình thức sử dụng thương mại sau đó của bên thứ ba sẽ không thuộc sự kiểm soát hoặc phản đối của doanh nghiệp bạn. 

Có một sự đồng thuận khá lớn rằng điều này áp dụng ít nhất là trong thị trường nội địa. Nếu bạn muốn tiếp tục kiểm soát các hành vi tiếp theo như bán lại, cho thuê hoặc cho mượn thì tốt nhất là hãy tiến hành li-xăng cho các quyền sở hữu trí tuệ của bạn mà không phải là bán sản phẩm. 

Điều này thường diễn ra đối với các sản phẩm phần mềm. Hơn thế nữa, hầu hết các nước có hạn chế về "học thuyết bán lần đầu". 

Ví dụ, bằng cách ngăn cấm người mua băng cat-xét âm thanh và video, đĩa CD và DVD không được cho thuê hoặc cho mượn các sản phẩm đó vì mục đích thương mại một cách trực tiếp hoặc gián tiếp. 

Cũng có các tranh luận về các nhóm lợi ích liên quan đến việc liệu có nên cấm cho thuê tất cả sản phẩm được điện tử hóa hay không.

Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng. (Theo Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi năm 2013)

(Tài liệu tham khảo: Những điều cần biết về sở hữu trí tuệ, Trung tâm Thương mại quốc tế và Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới)