Kiểm toán sở hữu trí tuệ (Intellectual property audit - IP Audit) là gì?

Hình minh họa (Nguồn: panitchlaw)

Kiểm toán sở hữu trí tuệ

Khái niệm

Kiểm toán sở hữu trí tuệ trong tiếng Anh gọi là: Intellectual property audit - IP Audit.

Kiểm toán sở hữu trí tuệ được định nghĩa là việc đánh giá có hệ thống các tài sản trí tuệ mà được sở hữu, sử dụng hoặc mua lại bởi một doanh nghiệp. 

Mục đích của nó là phát hiện ra các tài sản trí tuệ chưa được sử dụng đúng, để xác định những mối đe dọa đối với lợi nhuận của công ty và để cho phép các nhà hoạch định kinh doanh đưa ra các chiến lược để duy trì và cải thiện vị thế thị trường của công ty.

(Tài liệu tham khảo: The World Intellectual Property Organization)

Vì sao phải kiểm toán sở hữu trí tuệ

Trong khi một số doanh nghiệp có các hệ thống và qui trình phức tạp để nhận biết, bảo hộ và quản lí tài sản trí tuệ được tạo ra, thì một số các doanh nghiệp lại không có những hệ thống như vậy. 

Một số doanh nghiệp có hệ thống quản lí quyền sở hữu trí tuệ có khả năng đăng kí (ví dụ, sáng chế có khả năng bảo hộ, nhãn hiệu có khả năng đăng kí) thì họ lại gặp khó khăn khi các nhân viên giỏi của họ rời khỏi công ty và mang theo những bí quyết bất thành văn. 

Thậm chí, đối với các doanh nghiệp "có nhận thức về sở hữu trí tuệ" thì các hệ thống này cần phải được xem xét lại theo định kì và nhân viên phải được đào tạo hoặc huấn luyện về cách thức sử dụng triệt để tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp của họ. 

Các vấn đề để kiểm toán sở hữu trí tuệ có thể bao gồm: 

- Chủ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ.

Công ty bạn đã bảo hộ tất cả các quyền sở hữu trí tuệ một cách hợp lí chưa? Liệu có sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu hoặc quyền tác giả hoặc quyền liên quan có thể được bảo hộ tốt hơn không? 

Có kiểu dáng hoặc sáng chế được nhân viên của bạn tạo ra hoặc có được từ hợp đồng tư vấn độc lập thuộc quyền sở hữu của công ty bạn không? Nếu không, bạn có quyền sử dụng chúng không? 

- Thẩm tra với trách nhiệm cao nhất

Công ty của bạn có sở hữu hoặc được li-xăng sử dụng tất cả các công nghệ cần thiết cho sản phẩm của mình không? Công ty của bạn có xâm phạm hoặc có khả năng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác không? 

- Li-xăng

Công ty của bạn có sử dụng triệt để các tài sản trí tuệ không? Bạn có li-xăng quyền sở hữu trí tuệ bất kì cho công ty khác không? Bạn có được nhận khoản thù lao thỏa đáng không?

- Thực thi

Bạn có biết liệu quyền sở hữu trí tuệ của bạn có bị người khác xâm phạm không? Bạn có nên tiến hành các biện pháp cần thiết ₫ể ngăn chặn hành vi xâm phạm không?

(Tài liệu tham khảo: Những điều cần biết về sở hữu trí tuệ, Trung tâm Thương mại quốc tế và Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới)