Quyền chọn Greenshoe (Greenshoe Option) là gì? Cách thức hoạt động của quyền chọn Greenshoe

Hình minh họa. Nguồn: Newsbytesapp.com

Quyền chọn Greenshoe

Khái niệm

Quyền chọn Greenshoe hay quyền chọn phân bổ vượt mức trong tiếng Anh là Greenshoe Option hoặc Over-allotment Option.

Trong một cuộc phát hành cổ phiếu công khai lần đầu (IPO), có một điều khoản trong thỏa thuận bảo lãnh phát hành cho phép nhà bảo lãnh quyền bán cho nhà đầu tư nhiều cổ phiếu hơn dự kiến ban đầu của nhà phát hành cổ phiếu nếu nhu cầu cổ phiếu cao hơn dự kiến. 

Quyền chọn phân bổ vượt mức là một quyền chọn cho các nhà bảo lãnh cho phép bán thêm cổ phần mà công ty dự định phát hành trong đợt phát hành cổ phiếu công khai lần đầu hoặc đợt phát hành thứ cấp/tiếp theo.

Quyền chọn phân bổ vượt mức còn được gọi là quyền chọn Greenshoe vì năm 1919, Công ty sản xuất Greenshoe (hiện là một phần của tập đoàn Wolverine World) là tổ chức tiên phong phát hành loại quyền chọn này. 

Một quyền chọn Greenshoe cung cấp sự ổn định giá bổ sung cho việc phát hành cổ phiếu bởi vì bảo lãnh phát hành có thể làm tăng nguồn cung và làm giảm biến động giá. 

Đây là biện pháp bình ổn giá duy nhất được Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kì (SEC) cho phép sử dụng.   

Cách thức hoạt động của quyền chọn Greenshoe 

Các quyền chọn Greenshoe thường cho phép các nhà bảo lãnh phát hành bán nhiều hơn 15% cổ phần so với số lượng ban đầu do nhà phát hành xác định. 

Thời gian bán bổ sung trong tối đa 30 ngày sau khi thực hiện IPO nếu như các điều kiện về cầu đảm bảo cho việc tăng cung này. 

Ví dụ: nếu một công ty muốn nhà bảo lãnh bán 200 triệu cổ phiếu, thì nhà bảo lãnh có thể phát hành thêm 30 triệu cổ phiếu bằng cách thực hiện quyền chọn Greenshoe (200 triệu cổ phiếu x 15%) nếu có lượng cầu đủ lớn. Do các nhà bảo lãnh nhận được hoa hồng theo tỉ lệ phần trăm của IPO, họ có động cơ để thực hiện IPO càng lớn càng tốt.

Trong bản cáo bạch mà công ty phát hành cổ phiếu nộp cho SEC trước khi mở IPO sẽ phải nêu chi tiết tỉ lệ phần trăm và điều kiện thực tế liên quan đến các quyền chọn.   

Cách sử dụng quyền chọn Greenshoe 

Nhà bảo lãnh phát hành chứng khoán có thể sử dụng quyền chọn Greenshoe theo một trong hai cách. 

Cách thứ nhất, nếu IPO thành công và giá cổ phiếu tăng, các nhà bảo lãnh có thể thực hiện quyền chọn và mua cổ phiếu bổ sung từ công ty phát hành với mức giá định trước và bán các cổ phiếu đó cho khách hàng của họ. 

Cách thứ hai, nếu giá bắt đầu giảm, họ có thể mua lại cổ phiếu từ thị trường thay vì từ công ty phát hành để bù đắp cho vị thế bán của mình cũng như hỗ trợ ổn định giá cổ phiếu.   

Một số nhà phát hành không muốn thêm quyền chọn Greenshoe vào thỏa thuận bảo lãnh phát hành của họ trong một số trường hợp nhất định, chẳng hạn như nếu nhà phát hành muốn tài trợ cho một dự án cụ thể với một số tiền cố định và không có yêu cầu nguồn vốn bổ sung.   

Ví dụ thực tế về quyền chọn Greenshoe 

Một ví dụ nổi tiếng về quyền chọn Greenshoe là IPO của Facebook năm 2012.   

Tập đoàn bao tiêu bảo lãnh phát hành cổ phiếu của Facebook, đứng đầu là công ty Morgan Stanley, đã đồng ý với Facebook mua 421 triệu cổ phiếu với giá 38 đô la trên một cổ phiếu, trừ phí bảo lãnh phát hành là 1.1%. 

Sau IPO, tập đoàn đã bán ít nhất 484 triệu cổ phiếu cho khách hàng - cao hơn 15% so với số lượng ban đầu và tạo ra một vị thế bán 63 triệu cổ phiếu.   

Nếu cổ phiếu Facebook giao dịch trên mức giá IPO hay 38$ ngay sau khi niêm yết, tập đoàn bao tiêu sẽ thực hiện quyền chọn Greenshoe để mua 63 triệu cổ phiếu từ Facebook với giá 38 $ để bù đắp vị thế bán của họ và tránh phải mua lại cổ phiếu ở mức giá cao hơn trên thị trường.   

Tuy nhiên, thực tế cổ phiếu của Facebook đã giảm xuống dưới giá IPO ngay sau khi bắt đầu giao dịch, tập đoàn bao tiêu đã giữ vị thế bán của họ và không thực hiện quyền chọn Greenshoe ở mức khoảng 38 $ để ổn định giá để nó không giảm thêm.

(Theo Investopedia)