Ngân hàng trung gian (Intermediary Bank) là gì? Các loại hình ngân hàng trung gian

Hình minh họa (Nguồn: Slideshare)

Ngân hàng trung gian (Intermediary Bank)

Ngân hàng trung gian - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Intermediary Bank.

Ngân hàng trung gian là những ngân hàng có chức năng sau:

Thứ nhất, là trung gian giữa ngân hàng Trung ương và công chúng, theo đó ngân hàng Trung ương là ngân hàng không có giao dịch với công chúng mà giao dịch với ngân hàng trung gian. 

Thứ hai, là trung gian tín dụng giữa người gửi tiền và người vay tiền và thứ ba là trung gian thanh toán giữa người trả tiền và người thụ hưởng. (Theo Giáo trình Tiền tệ Ngân hàng, NXB Thống kê)

Các loại hình ngân hàng trung gian

Tùy theo mỗi nước ngân hàng trung gian có tên gọi khác nhau, nhưng nhìn chung ngân hàng trung gian có các loại hình chính sau đây:

Ngân hàng thương mại 

Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng lâu đời nhất, xuất hiện từ lúc ngân hàng mới ra đời. Vào thời gian đầu, ngân hàng thực hiện nhận gửi và cho vay nhưng chưa có hoạt động chuyên biệt giữa nhận gửi và cho vay ngắn hạn với nhận gửi và cho vay trung và dài hạn, mà hoạt động ngân hàng mang tính tổng hợp. 

Ngân hàng đầu tư phát triển 

Ngân hàng đầu tư phát triển hay còn gọi là ngân hàng kinh doanh, là loại ngân hàng chủ yếu thực hiện nhận gửi và cho vay trung và dài hạn, sử dụng vốn riêng là chủ yếu, có thể huy động thêm vốn bằng cách phát hành trái phiếu.

Về mặt nghiệp vụ, ngân hàng đầu tư phát triển ngoài việc nhận gửi và cho vay trung và dài hạn, còn hùn vốn hoặc mua cổ phần của các công ty hoặc các tổ chức tài chính, giúp đỡ tài chính và chuyên môn để thành lập các công ty, xí nghiệp hay dự án đầu tư, bảo lãnh phát hành hoặc bảo lãnh chứng khoán (underwriting) cho các công ty cổ phần.

Đặc điểm hoạt động của ngân hàng đầu tư là không cần nhận kí thác ngắn hạn nhiều của công chúng nên không cần mở chi nhánh ở nhiều nơi như ngân hàng thương mại. 

Ngân hàng đặc biệt 

Đây là loại ngân hàng mà hoạt động của nó có tính chất đặc thù, một số nét giống ngân hàng thương mại nhưng một số nét khác lại giống ngân hàng đầu tư. Về loại hình và tên gọi, ngân hàng đặc biệt có nhiều tên gọi khác nhau tùy theo mỗi nước,  nhưng tiêu biểu có một số loại hình sau đây :

- Hiệp hội cho vay và tiết kiệm (Savings and Loan Associations). 

- Ngân hàng tiết kiệm hỗ tương (Mutual Savings Banks). 

- Ngân hàng xuất nhập khẩu (Export and Import Banks). 

- Ngân hàng địa ốc (Housing Banks). 

Ngân hàng có mục đích xã hội

Đây là loại hình ngân hàng hoạt động không nhằm mục tiêu lợi nhuận mà nhằm phục vụ và hỗ trợ cho một số tầng lớp xã hội khó khăn nào đó. 

Về tên gọi, có nhiều cách gọi khác nhau như ngân hàng phục vụ người nghèo, ngân hàng bình dân, ngân hàng phục vụ nông thôn, tín dụng nông thôn, ngân hàng phục vụ sinh viên, ngân hàng chính sách... nhưng nhìn chung các ngân hàng này nhằm mục tiêu chính sách hơn là lợi nhuận. (Theo Giáo trình Tiền tệ Ngân hàng, NXB Thống kê)