Mức ngại rủi ro (Risk aversion) trong tài chính là gì?

Hình minh họa. Nguồn: timmaurer.com

Mức ngại rủi ro (Risk aversion)

Mức ngại rủi ro trong tiếng Anh là Risk aversion.

Trong lĩnh vực tài chính, mức ngại rủi ro là mức độ sẵn sàng chỉ trả vào một khoản đầu tư trước sự không chắc chắn của các tình huống có thể xảy ra.

Phân loại mức ngại rủi ro

Ví dụ:

Giả sử rằng một nhà đầu tư được cung cấp hai lựa chọn thay thế khi đầu tư cùng một khoản tiền:

- Một là anh ta chắc chắn sẽ nhận được 50 đô la

- Hai là anh ta có 50% cơ hội nhận và 100 đô la và 50% cơ hội là anh ta không nhận được gì.

Nhà đầu tư sẽ quyết định như thế nào? Có ba khả năng:

- Một là, nhà đầu tư chọn nhận 50 đô la (Phương án 1)

- Hai là là anh ta chọn 50% cơ hội nhận và 100 đô la và 50% cơ hội là anh ta không nhận được gì (Phương án 2)

- Ba là anh ta không đầu tư

Các nhà đầu tư có mức ngại rủi ro khác nhau sẽ đưa ra các quyết định khác nhau.

Tìm kiếm rủi ro (Risk seeking)

Tìm kiếm rủi ro là sự chấp nhận sự biến động lớn hơn và sự không chắc chắn trong đầu tư để đổi lấy lợi nhuận cao hơn. Người tìm kiếm rủi ro quan tâm nhiều hơn đến việc tăng vốn từ tài sản đầu cơ hơn là bảo toàn vốn từ tài sản rủi ro thấp hơn.

Trong ví dụ trên, nếu nhà đầu tư chon phương án 2 thì anh ta được cho là người yêu thích rủi ro (tìm kiếm rủi ro). Anh ta sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao hơn (mất toàn bộ số tiền đầu tư) để đổi lại cơ hội nhận được mức lợi nhuận cao hơn là 100 đô la.

Thờ ơ với rủi ro (Risk neutral)

Thờ ơ với rủi ro là một khái niệm đề cập đến một tư duy mà một cá nhân không quan tâm rủi ro khi đưa ra quyết định đầu tư. Tư duy này không xuất phát từ tính toán hoặc suy luận hợp lí, mà là từ một sở thích cảm xúc. Khái niệm này được dùng để nghiên cứu cả trong lí thuyết trò chơi và tài chính.

Một người thờ ơ với rủi ro là chỉ tập trung vào lợi nhuận, không quan tâm đến rủi ro tiềm ẩn. Họ không phân biệt giữa 2 dự án có cùng lợi nhuận kì vọng nhưng rủi ro khách nhau. Việc đưa ra quyết định phụ thuộc vào từng tình huống và vào giá cả hoặc các yếu tố bên ngoài khác.

Trong ví dụ trên, nếu nhà đầu tư không quan tâm đến 2 lựa chọn trên thì họ được cho là nhà đầu tư trung lập hay "thờ ơ" với rủi ro. Tính trung lập được thể hiên nhà đầu tư chỉ quan tâm đến lợi nhuận chứ không phải rủi ro.

E ngại rủi ro (Risk averse)

Khi phải đối mặt với hai khoản đầu tư có lợi nhuận kì vọng tương tự, nhà đầu tư e ngại rủi ro thích lựa chọn phương án có rủi ro thấp hơn.

Một nhà đầu tư e ngại rủi ro thường tránh xa các cổ phiếu hoặc khoản đầu tư có rủi ro cao và sẵn sàng từ bỏ tỉ lệ lợi nhuận cao hơn. Họ thường có xu hướng tìm kiếm những khoản đầu tư an toàn như tài khoản tiết kiệm, trái phiếu, cổ phiếu tăng trưởng cổ tức và chứng chỉ tiền gửi.

Trong ví dụ trên, nhà đầu tư chọn phương án 1 được cho là nhà đầu tư e ngại rủi ro.

(Nguồn tham khảo: Investopedia)