Kiểm toán môi trường (Environmental audit) là gì? Mục đích

Kiểm toán môi trường 

Khái niệm

Kiểm toán môi trường trong tiếng Anh được gọi là Environmental audit.

Kiểm toán môi trường là công cụ quản lí môi trường bao gồm việc ghi chép có hệ thống, có chu kì và đánh giá một cách khách quan công tác tổ chức quản lí môi trường, sự vận hành các thiết bị, cơ sở vật chất.

Với mục đích kiểm soát các hoạt động và đánh giá sự tuân thủ của các doanh nghiệp đối với các chính sách và tiêu chuẩn của nhà nước về môi trường.

Mục đích

Mục đích của kiểm toán môi trường là giúp bảo vệ môi trường, sức khoẻ và an toàn bằng các biện pháp:

- Tạo điều kiện cho việc kiểm toán, quản lí các thực tế môi trường.

- Đánh giá sự tuân thủ các chính sách của công ty, kể cả việc đáp ứng các yêu cầu về qui chế. Kiểm toán môi trường là một công cụ giám sát trợ giúp việc ra quyết định và giám sát quản lí.

Các loại kiểm toán môi trường

- Kiểm toán sự tuân thủ (compliance audits)

Đây là loại kiểm toán nhằm đánh giá sự tuân thủ đối với các tiêu chí của luật pháp, qui định, qui chuẩn, tiêu chuẩn, giới hạn cho phép hoặc hướng dẫn của các tổ chức.

- Kiểm toán đánh giá trách nhiệm (liability audits)

Đây là loại kiểm toán được thực hiện qua thu thập thông tin từ các cuộc phỏng vấn, qua nghiên cứu các thông tin trong quá khứ và qua thanh tra tại các địa điểm để đánh giá trách nhiệm của các bên.

- Kiểm toán chuyên biệt (specialized audits)

Đây là loại kiểm toán bổ sung, là loại hình chuyên biệt của kiểm toán môi trường như kiểm toán đánh giá rủi ro, nguy hại, giảm thiểu chất thải và kiểm toán năng lượng.

Thực trạng tại Việt Nam

Từ năm 2008, Kiểm toán Nhà nước đã quyết định thành lập Nhóm công tác về kiểm toán môi trường, đưa nội dung về kiểm toán môi trường vào kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược phát triển kiểm toán Nhà nước đến năm 2022. 

Cho tới nay, kiểm toán Nhà nước đã thực hiện một số cuộc kiểm toán có liên quan đến môi trường như: Kiểm toán Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng; Dự án xử lí nước thải, chất thải rắn và bảo vệ môi trường Thành phố Hội An; các vấn đề về nước sông Mê Kông... 

Theo thống kê, từ năm 2010 đến nay, kiểm toán Nhà nước thực hiện trung bình mỗi năm 5 cuộc kiểm toán về môi trường, với chủ đề đa dạng từ quản lí rừng, đất đai, nước sạch đến quản lí chất thải, khai thác khoáng sản và gần đây nhất là chuyển hóa Carbon thấp. 

Đây là một bước tiến quan trọng trong hoạt động của kiểm toán Nhà nước với cách tiếp cận phát triển các loại hình, lĩnh vực kiểm toán mới phù hợp với xu hướng và thông lệ quốc tế.

(Tài liệu tham khảo: Dân số, tài nguyên và môi trường trong phát triển bền vững, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, 2017. Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam. Tạp chí Tài chính, Cơ quan Thông tin của Bộ Tài chính)