Kĩ thuật điều tra (Inquiry procedures) trong thu thập bằng chứng kiểm toán là gì?

Kĩ thuật điều tra (tiếng Anh: Inquiry procedures) là quá trình kiểm toán viên thu thập thông tin bằng văn bản hay bằng lời nói qua việc trao đổi với những người có liên quan.

10-09-2019

Hình minh hoạ (Nguồn: e2-e4)

Kĩ thuật điều tra trong thu thập bằng chứng kiểm toán

Khái niệm

Kĩ thuật điều tra hay kĩ thuật phỏng vấn trong tiếng Anh được gọi là Inquiry procedures.

Kĩ thuât điều tra là một trong các kĩ thuật thường được sử dụng trong việc thu thập bằng chứng kiểm toán.

- Kĩ thuật điều tra là quá trình kiểm toán viên thu thập thông tin bằng văn bản hay bằng lời nói qua việc trao đổi với những người có liên quan.

- Bằng chứng kiểm toán là tất cả các tài liệu, thông tin xác thực mà các kiểm toán viên thu thập được liên quan đến cuộc kiểm toán và dựa trên các thông tin này kiểm toán viên hình thành nên ý kiến của mình. (Theo Chuẩn mực Kiểm toán Việt Nam số 500)

Bằng chứng kiểm toán có ý nghĩa quan trọng ảnh hưởng quyết định tới thành công của cuộc kiểm toán.

Đối với một số tổ chức kiểm toán như kiểm toán độc lập và kiểm toán Nhà nước, bằng chứng kiểm toán còn là cơ sở để giám sát chất lượng hoạt động của các kiểm toán viên trong thực hiện kiểm toán.

Loại câu hỏi phỏng vấn

Khi phỏng vấn kiểm toán viên có thể dùng hai loại câu hỏi cơ bản là câu hỏi "đóng" hoặc câu hỏi "mở".

- Câu hỏi "mở" giúp kiểm toán viên thu được câu trả lời chi tiết và đầy đủ; được sử dụng khi kiểm toán viên muốn thu thập thêm thông tin.

Loại câu hỏi này thường có các cụm từ "thế nào", "cái gì?", "tại sao?".

- Câu hỏi "đóng" giới hạn câu trả lời của người được phỏng vấn; được sử dụng khi kiểm toán viên muốn xác nhận một vấn đề đã nghe hay đã biết.

Loại câu hỏi này thường có các cụm từ "có hay không", "đúng hay sai"...

Ưu điểm và nhược điểm của kĩ thuật

- Ưu điểm: Giúp kiểm toán viên thu thập được những bằng chứng chưa hoặc thu thập những thông tin phản hồi để củng cố luận cứ của kiểm toán viên.

Tính tin cậy và độ hữu dụng của thông tin thu được từ kĩ thuật này phụ thuộc rất lớn vào kĩ thuật của người phỏng vấn. Thông thường, kĩ thuật này đòi hỏi người phỏng vấn cần có nghệ thuật.

- Nhược điểm: Độ tin cậy của bằng chứng không cao do đối tượng được phỏng vấn chủ yếu là người trong đơn vị được kiểm toán nên thiếu tính khách quan; chất lượng của bằng chứng cũng phụ thuộc vào trình độ và sự hiểu biết của người được hỏi.

(Tài liệu tham khảo: Qui trình kiểm toán báo cáo tài chính, Tổ hợp Công nghệ Giáo dục Topica)

Kiểm tra vật chất trong thu thập bằng chứng kiểm toán là gì?