Điều kiện không chênh lệch (Zero-gap condition) là gì? Đặc điểm

Điều kiện không chênh lệch

Khái niệm

Điều kiện không chênh lệch tiếng Anh là Zero-gap condition.

Một điều kiện không chênh lệch tồn tại khi tài sản và nợ phải trả nhạy cảm với lãi suất của một định chế tài chính đang ở trạng thái cân bằng hoàn hảo trong một kì hạn nhất định. Điều kiện này xuất phát từ thực tế là khoảng cách, hay còn gọi là sự khác biệt về độ nhạy cảm với lãi suất của tài sản và nợ phải trả là bằng 0. 

Trong điều kiện này, việc thay đổi lãi suất sẽ không tạo ra bất kì khoản thặng dư hay thiếu hụt nào cho công ty, vì công ty được "miễn dịch" với rủi ro lãi suất, trong một kì hạn nhất định.

Đặc điểm của Điều kiện không chênh lệch

Các định chế tài chính chịu rủi ro lãi suất khi có sự khác biệt giữa độ nhạy cảm lãi suất của tài sản và nợ phải trả. Một điều kiện không chênh lệch giúp cho một định chế tài chính không phải chịu rủi ro lãi suất bằng cách đảm bảo rằng thay đổi lãi suất sẽ không ảnh hưởng đến giá trị ròng của công ty.

Do sự biến động của lãi suất, các công ty và đặc biệt là các định chế tài chính phải đối mặt với rủi ro chênh lệch thời gian về độ nhạy cảm lãi suất giữa tài sản và nợ phải trả, nghĩa là lãi suất thay đổi 1% có thể làm tăng giá trị tài sản của công ty ở mức độ thấp hơn so với giá trị khoản nợ, dẫn đến sự chênh lệch thiếu hụt. 

Để giảm thiểu rủi ro lãi suất như vậy, các công ty phải đảm bảo rằng mọi thay đổi về lãi suất không ảnh hưởng đến giá trị ròng của công ty. Việc giúp công ty tránh khỏi rủi ro lãi suất được thực hiện bằng cách duy trì sự khác biệt về độ nhạy cảm của tài sản và nợ phải trả cùng thời gian đáo hạn của công ty bằng 0, hay còn được gọi là điều kiện không chênh lệch.

Điều kiện không chênh lệch có thể đạt được bằng các chiến lược "miễn dịch lãi suất". Miễn dịch lãi suất là một chiến lược phòng ngừa rủi ro nhằm tìm cách hạn chế hoặc bù đắp hiệu ứng thay đổi lãi suất đối với danh mục chứng khoán thu nhập cố định - bao gồm cả các tài sản và nợ phải trả nhạy cảm với lãi suất trên bảng cân đối kế toán của một công ty. 

Chiến lược này có thể sử dụng các công cụ phái sinh và các công cụ tài chính khác để bù đắp rủi ro tối đa có thể khi tính đến lãi suất, tính đến cả thời hạn của danh mục đầu tư và độ lồi (convexity) của nó, trong đó độ lồi là sự thay đổi theo thời gian đáo hạn khi lãi suất thay đổi. Đối với các công cụ thu nhập cố định, ví dụ như trái phiếu, chiến lược này tìm cách hạn chế thay đổi về giá cả cũng như rủi ro tái đầu tư.

(Theo Investopedia)