Cải cách (Reform) là gì? Phân biệt với đổi mới

Cải cách (tiếng Anh: Reform) là đổi mới cho tiến bộ hơn, cho phù hợp với sự tiến bộ chung của xã hội mà không đụng tới nền tảng của chế độ hiện hành.

05-12-2019

04-12-2019

Hình minh hoạ (Nguồn: insidesmallbusiness)

Cải cách

Khái niệm

Cải cách trong tiếng Anh được gọi là Reform.

- Cải cách là đổi mới cho tiến bộ hơn, cho phù hợp với sự tiến bộ chung của xã hội mà không đụng tới nền tảng của chế độ hiện hành. (Theo sách Từ điển thuật ngữ lịch sử phổ thông)

Khái niệm này nhấn mạnh đến mục tiêu, kết quả mà cải cách mang đến cho xã hội là ngày càng tiến bộ hơn và nhấn mạnh bản chất của xã hội vẫn không thay đổi.

- Cải cách là một biện pháp được thực hiện để giải quyết những đòi hỏi của thực tiễn với mục tiêu rõ ràng, chương trình cụ thể và yêu cầu phải hoàn tất trong một thời gian nhất định.

Theo cách định nghĩa này có thể hiểu cải cách là một con đường hay một cách thức nhằm đáp ứng những đòi hỏi của xã hội.

Cải cách là sự điều chỉnh lớn đối với các cấu trúc chính trị, văn hóa, xã hội mang tính hệ thống và được hoạch định rõ ràng, có lộ trình cụ thể.

Phân biệt với đổi mới

- Giống nhau

Điểm giống nhau cơ bản giữa cải cách và đổi mới là tính có thể kiểm soát được. Tuy nhiên, đổi mới ít nhiều mang ý nghĩa là sự vận động tất yếu, khách quan của sự vật, hiện tượng còn cải cách là sự vận động do chủ thể tiến hành.

- Khác nhau

+ Khác với đổi mới, cải cách sẽ tạo ra những thay đổi mang tính có qui mô được thực hiện rộng lớn hơn, có tiêu chí rõ ràng và mức độ triệt để hơn.

Sự khác biệt ở đây là yếu tố chủ động của chủ thể trong cải cách. Như vậy, yếu tố chủ thể là yếu tố quan trọng trong cải cách.

+ Một điểm khác nữa giữa cải cách và đổi mới là cải cách không thể là một công việc diễn ra hàng ngày như đổi mới.

Cải cách là một quá trình có nội dung hành động cụ thể và phương diện áp dụng rất rộng lớn nên phải có thời gian để áp dụng thực hiện và đánh giá kết quả. Cải cách có thể tạo ra ít nhiều xáo trộn trong xã hội cùng những hậu quả không mong đợi.

Vì thế, cải cách chỉ được thực hiện khi được nghiên cứu và cân nhắc thấu đáo về cách thức, nội dung cũng như mục đích và hệ quả trước khi áp dụng vào thực tiễn.

+ Bên cạnh đó cũng cần phải có đề án để xử lí, khắc phục những hậu quả mà chương trình cải cách mang lại.

Tóm lại, cải cách là một chương trình kinh tế - xã hội do chủ thể trong xã hội hay chính quyền chủ trương tiến hành nhằm mục tiêu thực hiện bước nhảy vọt chất lượng trong sự phát triển kinh tế - xã hội nhưng không làm thay đổi bản chất chính quyền nhà nước.

(Tài liệu tham khảo: Tạp chí Khoa học 2012:24b 84-90, Trường Đại học Cần Thơ)

Công bằng xã hội (Social equality) là gì? Ý nghĩa