AI Mạnh (Strong AI) là gì? Rủi ro và lợi ích mà AI mạnh mang lại

AI Mạnh

Khái niệm

AI mạnh hay trí tuệ nhân tạo mạnh trong tiếng Anh là Strong Artificial Intelligence, gọi tắt là Strong AI.

AI mạnh là một lí thuyết về việc có thể tạo ra máy móc có trí thông minh ngang bằng với trí tuệ của con người.

Các đặc điểm chính của AI mạnh bao gồm khả năng: suy luận, giải câu đố, đưa ra phán đoán, lập kế hoạch, học tập và giao tiếp. Nó cũng có ý thức, suy nghĩ khách quan, khả năng tự nhận thức, tri giác và sự khôn ngoan. 

AI mạnh còn được gọi là Trí tuệ đích thực (True Intelligence) hoặc Trí tuệ tổng hợp nhân tạo (Artificial General Intelligence - AGI).

Những phán đoán về AI mạnh

AI mạnh hiện không tồn tại. 

Một số chuyên gia dự đoán nó có thể được phát triển vào năm 2030 hoặc 2045. Những người khác thận trọng hơn thì dự đoán rằng, nó có thể được phát triển trong thế kỉ sau, hoặc sự phát triển của AI mạnh có thể sẽ không xảy ra. 

Một số nhà lí luận cho rằng một cỗ máy có AI mạnh sẽ có thể trải qua quá trình phát triển giống như con người. Nó bắt đầu với một trí tuệ của trẻ con và phát triển trí tuệ của người trưởng thành thông qua việc học tập. Nó sẽ có thể tương tác với thế giới và học hỏi từ đó, có được ý thức và ngôn ngữ chung của riêng nó. 

Một lập luận khác là chúng ta sẽ không biết chúng ta phát triển AI mạnh từ khi nào (nếu nó thực sự có thể được phát triển), bởi vì không có sự đồng thuạn về những gì cấu thành nên trí thông minh. 

Trong khi AI yếu (Weak AI) chỉ đơn thuần là mô phỏng nhận thức của con người, AI mạnh thực sự sẽ có nhận thức của con người. Với AI mạnh, một hệ thống duy nhất có thể xử lí về mặt lí thuyết tất cả các vấn đề tương tự mà một con người có thể xử lí. 

AI yếu có thể thay thế nhiều công nhân có trình độ thấp và trung bình nhưng AI mạnh còn có thể thay thế một số công nhân có tay nghề cao. 

Rủi ro và lợi ích của AI mạnh

Khả năng của AI mạnh sẽ đi kèm với lợi ích tiềm năng khổng lồ và mối quan tâm không thể coi thường. Một số người lo sợ rằng, nếu AI mạnh trở thành hiện thực, AI có thể trở nên thông minh hơn con người. Ý kiến này cho rằng, AI mạnh sẽ thông minh đến mức, nó có thể tự thay đổi và theo đuổi mục tiêu của riêng mình mà không cần đến sự can thiệp của con người, thậm chí có thể theo những cách có hại cho con người.

Liệu AI mạnh có thể được phát triển nhưng phải có các ràng buộc để ngăn chặn hậu quả tồi tệ như trên? Liệu AI mạnh có thể được lập trình với các giá trị đạo đức như mong đợi, và con người có thể bằng lòng với những giá trị mà nó sẽ tạo ra hay không? Nghiên cứu sâu hơn về những vấn đề này có thể giúp ngăn chặn khả năng robot chống lại chúng ta, hoăc xác định xem chúng có tồn tại được không. 

Một mối quan tâm lớn khác, là AI sẽ ngày càng khiến nhiều người mất việc làm, dẫn đến tỉ lệ thất nghiệp cao. Nó sẽ xảy đến ngay cả đối với những công việc lao động trí óc, có kiến thức chuyên sâu, đặc biệt là nếu AI mạnh trở thành hiện thực. 

Tuy nhiên, giống như cuộc Cách mạng công nghiệp đã thay đổi đáng kể các kiểu công việc mà người lao động đang làm, thì một cuộc cách mạng AI có thể không dẫn đến nạn thất nghiệp lớn, mà là một sự chuyển đổi việc làm lớn.

AI mạnh có thể tác động tích cực và đáng kể đến xã hội bằng cách tăng năng suất và của cải. Con người có thể thực hiện các công việc mà thậm chí chúng ta chưa thể tưởng tượng được trong thời điểm hiện tại và sẽ không có nhu cầu, cho đến khi chúng ta được chứng kiến những gì AI mạnh có thể làm cho chúng ta. 

Một khả năng khác là các chính phủ sẽ phải cung cấp một mạng lưới an toàn cho những người lao động bị thay thế bởi AI. 

(Theo Investopedia)