Vấn đề đạo đức (Ethical issues) là gì?

Hình minh họa

Vấn đề đạo đức (Ethical issues)

Định nghĩa

Vấn đề đạo đức trong tiếng Anh là Ethical issues. Vấn đề đạo đức là một tình huống, một vấn đề hoặc một cơ hội yêu cầu cá nhân hoặc tổ chức phải chọn trong số những hành động được đánh giá là đúng hay sai, có đạo đức hay vô đạo đức.

Nguyên nhân nảy sinh vấn đề đạo đức

Các vấn đề đạo đức nảy sinh do những mâu thuẫn giữa các triết lí, tiêu chuẩn đạo đức của cá nhân với thái độ của tổ chức nơi họ đang làm việc và tiêu chuẩn đạo đức ở xã hội mà họ đang sống.

Các mâu thuẫn đạo đức thường nảy sinh trong các mối quan hệ giữa tổ chức với khách hàng, nhân viên, nhà cung ứng, và những cá nhân khác....

Phân loại

Các vấn đề đạo đức có thể được chia ra làm bốn loại. Đó là: 

- Các vấn đề do mâu thuẫn về lợi ích

Một mâu thuẫn về lợi ích xuất hiện khi một cá nhân phải lựa chọn giữa lợi ích của mình hay của tổ chức hoặc của các nhóm khác.

- Các vấn đề về sự công bằng và tính trung thực

Tính trung thực chỉ sự thật thà, liêm chính, và đáng tin; sự công bằng là phẩm chất bao gồm công bình, vô tư, và không thiên vị.

Các vấn đề liên quan tới sự công bằng và tính trung thực nảy sinh trong kinh doanh vì nhiều cá nhân trong tổ chức tin rằng kinh doanh là một trò chơi do chính luật lệ của nó điều khiển chứ không phải là những luật lệ của xã hội.

- Các vấn đề về giao tiếp

Giao tiếp chỉ sự trao đổi thông tin và chia sẻ ý nghĩa. Giao tiếp sai và không trung thực sẽ có thể phá hoại lòng tin của khách hàng vào tổ chức.

- Các vấn đề về các mối quan hệ của tổ chức

Các mối quan hệ trong tổ chức bao gồm hành vi của các cá nhân trong tổ chức đối với những người khác như khách hàng, nhà cung ứng, đồng nghiệp, cấp trên và bạn bè. 

Liên hệ thực tiễn

- Những vấn đề về đạo đức có thể nảy sinh nếu xét đến vai trò của những người tham gia chính và những chức năng của các doanh nghiệp. 

- Các vấn đề đạo đức liên quan đến sở hữu bao gồm các mâu thuẫn giữa nhiệm vụ của các nhà quản lí đối với các chủ sở hữu và lợi ích của chính họ, và sự tách biệt giữa việc sở hữu và điều khiển doanh nghiệp.

- Các vấn đề đạo đức tài chính bao gồm các câu hỏi về những vụ đầu tư mang tính trách nhiệm xã hội và tính chính xác của các tài liệu tài chính được báo cáo. 

Các nhân viên phải đối mặt với các vấn đề về đạo đức khi họ buộc phải tiến hành những nhiệm vụ mà họ biết là vô đạo đức. 

Các giám đốc có ảnh hưởng trực tiếp tới các vấn đề về đạo đức nảy sinh trong tổ chức bởi họ là người hướng dẫn và chỉ đạo các nhân viên. 

- Các vấn đề đạo đức liên quan đến khách hàng và tiếp thị bao gồm việc đưa ra sự lựa chọn về những sản phẩm an toàn, đáng tin, chất lượng cao với giá cả hợp lí mà không gây phương hại gì đến khách hàng và môi trường.

- Các kế toán cũng liên quan đến những vấn đề đạo đức trong kinh doanh và phải đối mặt với những áp lực như sự cạnh tranh, quảng cáo, và môi trường sống khép mình. 

Các vấn đề như số liệu vượt trội, các khoản tiền bất ngờ và tiền hoa hồng đều đặt các nhân viên kế toán vào nguy cơ của những vấn đề về đạo đức.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Văn hóa kinh doanh, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân; Đạo đức kinh doanh, Tổ hợp Công nghệ Giáo dục Topica)